Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit “Udhëtimi pa Viza dhe Marrëveshje për Patentat”
Premtimi: Zgjerimi i vendeve ku shqiptarët mund të udhëtojnë pa viza dhe nënshkrimi i marrëveshjeve të reja për njohjen dhe konvertimin e patentave shqiptare.
1. Qartësia e Premtimit
✅ Premtimi është i qartë në synim, por ka nevojë për më shumë detaje:
-
Cilat vende specifikisht synohen për liberalizimin e vizave?
-
A bëhet fjalë për vendosjen e regjimeve pa viza me SHBA, Mbretërinë e Bashkuar, Kanadanë apo vendet arabe dhe aziatike?
-
A është objektiv anëtarësimi në programin e vizave të lehtësuara të BE-së për lëvizje më të lirë në Schengen?
-
Çfarë marrëveshjesh për patentat do të nënshkruhen?
-
A përfshin kjo konvertimin e patentave shqiptare në vendet kryesore ku jetojnë emigrantët shqiptarë (Itali, Greqi, Gjermani, SHBA, Kanada)?
-
A do të ketë marrëveshje reciproke apo vetëm njohje e njëanshme nga Shqipëria?
-
Afati i realizimit të këtyre ndryshimeve?
-
A do të ndodhin brenda një mandati qeverisës (2025-2029) apo më vonë?
📌 Vlerësimi: ⚠️ (Premtimi është i kuptueshëm, por mungojnë objektivat konkrete dhe afatet e qarta.)
2. Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore
📊 Regjimi aktual i vizave për shqiptarët:
-
Pa viza: Shqipëria ka marrëveshje për hyrje pa viza me BE-në dhe zonën Schengen, Turqinë, Japoninë, Korenë e Jugut, Emiratet e Bashkuara Arabe, Katarin, Ukrainën dhe disa vende të tjera.
-
Me vizë: Shqiptarët ende kanë nevojë për viza për SHBA, Mbretërinë e Bashkuar, Kanadanë, Australinë dhe shumicën e vendeve aziatike dhe afrikane.
-
Kufizime: Edhe brenda BE-së, shqiptarët nuk mund të punojnë pa leje edhe pse udhëtojnë pa viza.
📊 Njohja e patentave shqiptare:
-
Njihen automatikisht: Itali, Greqi, Turqi, Zvicër dhe disa vende të tjera.
-
Nuk njihen ose kërkojnë provim: Gjermani, SHBA, Kanada, Mbretëria e Bashkuar, Francë, Austri.
-
Përfitimet e njohjes: Njohja e patentave shqiptare do të lehtësonte punësimin dhe lëvizshmërinë për emigrantët shqiptarë që punojnë si shoferë, transportues, ose në industri të tjera që kërkojnë licenca.
📌 Vlerësimi: ⚠️ (Ka përmirësime, por kufizimet për viza dhe njohjen e patentave janë ende problem.)
3. Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit
1️⃣ Diplomacia për Udhëtimin pa Viza
✅ Negociata me vende të reja për regjime pa viza, për shembull:
-
Mbretëria e Bashkuar – Mundësi për hyrje pa viza për udhëtime të shkurtra për shqiptarët.
-
SHBA – Anëtarësimi në programin “Visa Waiver” (por Shqipëria duhet të ulë nivelin e refuzimeve të vizave nën 3%).
-
Kanada – Marrëveshje për hyrje pa viza për vizitorë të rregullt.
-
Vende arabe dhe aziatike – Lehtësim i vizave për punëtorët shqiptarë në Emiratet e Bashkuara Arabe, Katar, Arabinë Saudite dhe Singapor.
📌 Sfida: Këto vende kërkojnë siguri të lartë dhe ulje të emigracionit të paligjshëm, ndaj Shqipëria duhet të sigurojë më shumë marrëveshje për kthimin e emigrantëve të paligjshëm.
2️⃣ Marrëveshjet për Njohjen e Patentave
✅ Nënshkrimi i marrëveshjeve bilaterale me vendet ku shqiptarët jetojnë dhe punojnë:
-
Gjermania, Franca, Austria, SHBA, Kanada – Këto vende kërkojnë provim shtesë për konvertimin e patentave shqiptare.
-
SHBA dhe Kanada – Një marrëveshje do të ndihmonte shumë shqiptarë të punonin si shoferë profesionistë ose transportues.
📌 Zgjidhja: Shqipëria duhet të forcojë standardet e provimeve të patentave për të përmbushur kriteret e BE-së dhe vendeve perëndimore.
4. Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit
💰 Shpenzimet e nevojshme:
-
Diplomacia për liberalizimin e vizave: 3-5 milionë euro për lobim dhe marrëveshje dypalëshe.
-
Modernizimi i sistemit të patentave: 5-8 milionë euro për të përmirësuar cilësinë e provimeve të patentave në Shqipëri.
📌 Mundësi financimi:✅ Bashkëpunim me BE-në dhe organizatat ndërkombëtare për sigurinë kufitare dhe diplomacinë.✅ Investime private për qendrat e testimit të patentave.
📌 Vlerësimi Fiskal: ⚠️ (Kostoja është mesatare, por mund të financohet nga partnerë ndërkombëtarë.)
5. Ndikimi Ekonomik dhe Social
✅ Ndikimi pozitiv:
-
Lehtëson lëvizjen e shqiptarëve për punë, turizëm dhe biznes.
-
Ndihmon emigrantët shqiptarë të integrohen më lehtë në vendet pritëse.
-
Redukton burokracinë dhe shpenzimet për marrjen e patentave të reja.
⚠️ Rreziqet potenciale:
-
Disa vende mund të mos jenë të gatshme të lehtësojnë regjimin e vizave për Shqipërinë.
-
Kërkesat e rrepta për standardizimin e patentave shqiptare mund të vonojnë procesin.
📌 Vlerësimi: ✅ (Ndikimi është pozitiv, por kërkon angazhim të fortë diplomatik.)
6. Afati i Zbatimit
📅 Afati i parë i mundshëm: 2025-2029
-
2025-2026 – Nisja e negociatave për liberalizimin e vizave dhe njohjen e patentave.
-
2027 – Marrëveshjet e para për patentat dhe vizat me disa vende.
-
2029 – Implementimi i plotë i reformave.
📌 Vlerësimi: ⚠️ (Afati është ambicioz, por i arritshëm me mbështetje të fortë nga partnerët ndërkombëtarë.)
Vlerësimi Final i Indeksit të Fizibilitetit për Premtimin: “Udhëtimi pa Viza dhe Marrëveshje për Patentat”
📊 Indeksi i Fizibilitetit: 4.1/5
🔹 Qartësia e Premtimit: ⚠️🔹 Situata Aktuale: ⚠️🔹 Masat për Zbatimin: ✅🔹 Kostoja dhe Financimi: ⚠️🔹 Ndikimi Social dhe Ekonomik: ✅🔹 Afati i Zbatimit: ⚠️
Ky premtim është i realizueshëm, por kërkon një strategji të mirëfilltë diplomatike dhe përmirësime në sistemin e patentave në Shqipëri. Liberalizimi i vizave me vende si SHBA dhe Kanada do të jetë i vështirë, por marrëveshjet për patentat me BE-në janë më të arritshme brenda një mandati.
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit “Zgjerimi i Shërbimeve Online për Emigrantët”
Premtimi:
Rritja e numrit të shërbimeve online për emigrantët nga 52 aktuale dhe lehtësimi i procedurave për njohjen e dokumenteve në vendet pritëse.
1. Qartësia e Premtimit
✅ Premtimi është i qartë në qëllim, por ka nevojë për më shumë detaje:
-
Sa shërbime shtesë do të ofrohen dhe cilat do të jenë ato?
-
A përfshijnë legalizimin e dokumenteve, sigurimet shoqërore, pensionet, ose regjistrimin e adresave jashtë vendit?
-
A do të ketë marrëveshje me shtetet pritëse për njohjen automatike të disa dokumenteve?
-
Si do të bëhet lehtësimi i procedurave?
-
A do të integrohet një sistem digjital i njohjes së dokumenteve me ambasadat dhe konsullatat shqiptare?
-
A do të ketë portale online të dedikuara për çdo shtet pritës me udhëzime të qarta?
-
Afati i zbatimit të këtij zgjerimi?
-
Do të ndodhë brenda një viti, apo do të jetë një proces gradual deri në 2027-2028?
📌 Vlerësimi: ⚠️ (Premtimi është i kuptueshëm, por mungojnë detajet për zbatimin konkret.)
2. Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore
📊 Shërbimet aktuale:
-
Portali e-Albania ofron 52 shërbime për emigrantët, duke përfshirë legalizime, certifikata familjare dhe regjistrime.
-
Proceset për njohjen e dokumenteve janë ende burokratike, me shumë emigrantë që detyrohen të udhëtojnë fizikisht në Shqipëri ose në konsullata.
-
Koha e përpunimit të kërkesave është e gjatë, dhe shpesh ka mungesë informacioni për procedurat.
-
Mungesa e marrëveshjeve dypalëshe për njohjen automatike të dokumenteve me shumë vende.
📌 Vlerësimi: ⚠️ (Ekziston një bazë, por aktualisht ka shumë vonesa dhe mungesë efikasiteti.)
3. Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit
1️⃣ Zgjerimi i Shërbimeve Online
✅ Shtimi i shërbimeve të reja, si:
-
Aplikimi online për pensionet ndërkombëtare.
-
Regjistrimi i adresës së emigrantëve dhe përditësimi automatik i të dhënave.
-
Marrja e certifikatave dhe dokumenteve për njohjen e martesave dhe lindjeve jashtë vendit.
-
Pajisja me pasaportë dhe kartë ID dixhitale në distancë.
2️⃣ Automatizimi dhe Thjeshtimi i Procedurave
✅ Integrimi i një sistemi të automatizuar për njohjen e dokumenteve, për të shmangur legalizimet e tepërta:
-
Nënshkrimi elektronik i dokumenteve për të qenë i vlefshëm në vendet pritëse.
-
Përdorimi i blockchain për sigurinë e të dhënave personale.
-
Platforma që lidh ambasadat shqiptare direkt me institucionet shtetërore në Shqipëri.
3️⃣ Marrëveshje Dypalëshe me Vendet Pritëse
✅ Nënshkrimi i marrëveshjeve me vendet kryesore ku jetojnë emigrantët shqiptarë (Itali, Greqi, Gjermani, SHBA, Kanada) për:
-
Njohjen automatike të certifikatave shqiptare, pa nevojën e legalizimit në disa raste.
-
Lehtësimin e procedurave për njohjen e diplomave dhe kualifikimeve profesionale.
📌 Vlerësimi: ✅ (Këto masa janë të realizueshme me investime të duhura në teknologji dhe diplomaci.)
4. Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit
💰 Shpenzimet e nevojshme:
-
Zhvillimi i sistemit të ri IT: 8-12 milionë euro.
-
Integrimi me bazat e të dhënave të vendeve të tjera: 5-7 milionë euro.
-
Marrëveshjet dhe diplomacia për njohjen e dokumenteve: 3-5 milionë euro.
📌 Mundësi financimi:✅ Fonde të BE-së për digjitalizimin e administratës publike.✅ Partneritet me organizata ndërkombëtare dhe diaspora shqiptare.
📌 Vlerësimi Fiskal: ⚠️ (Kostoja është e konsiderueshme, por mund të financohet pjesërisht nga BE-ja dhe donatorë.)
5. Ndikimi Ekonomik dhe Social
✅ Ndikimi pozitiv:
-
Reduktimi i burokracisë dhe i kostove për emigrantët.
-
Më shumë transparencë dhe akses në shërbimet publike.
-
Përmirësimi i lidhjes mes Shqipërisë dhe diasporës.
-
Ulje e fluksit të kërkesave në ambasada dhe konsullata.
⚠️ Rreziqet potenciale:
-
Probleme teknike dhe sulme kibernetike mbi të dhënat e emigrantëve.
-
Mungesa e trajnimit të stafit konsullor për përdorimin e sistemit të ri.
📌 Vlerësimi: ✅ (Ndikimi është shumë pozitiv nëse realizohet si duhet.)
6. Afati i Zbatimit
📅 Afati i parë i mundshëm: 2025-2027
-
2025 – Shtimi i shërbimeve më urgjente (legalizimet, certifikatat).
-
2026 – Integrimi me sistemet e vendeve pritëse dhe testimi pilot.
-
2027 – Implementimi i plotë i sistemit të ri të shërbimeve online për emigrantët.
📌 Vlerësimi: ⚠️ (Afati është ambicioz, por i arritshëm me mbështetje të fortë institucionale.)
Vlerësimi Final i Indeksit të Fizibilitetit për Premtimin: “Zgjerimi i Shërbimeve Online për Emigrantët”
📊 Indeksi i Fizibilitetit: 4.2/5
🔹 Qartësia e Premtimit: ⚠️🔹 Situata Aktuale: ⚠️🔹 Masat për Zbatimin: ✅🔹 Kostoja dhe Financimi: ⚠️🔹 Ndikimi Social dhe Ekonomik: ✅🔹 Afati i Zbatimit: ⚠️
Ky premtim është i realizueshëm dhe shumë i nevojshëm për emigrantët shqiptarë. Nëse zbatohen teknologji moderne dhe lidhen marrëveshje me vendet pritëse, emigrantët do të kenë më shumë akses në shërbimet publike dhe do të shmangin burokracinë e tepërt. Megjithatë, suksesi i këtij projekti do të varet nga mbështetja financiare dhe vullneti politik për të përshpejtuar digjitalizimin dhe njohjen ndërkombëtare të dokumenteve shqiptare.
Indeksi i Fizibilitetit për Premtimin “Rrjet Qendrash Kulturore Shqiptare në Diasporë”
Ky premtim synon krijimin e një rrjeti qendrash kulturore shqiptare në diasporë, në disa shtete me prezencë të konsiderueshme të komunitetit shqiptar, si Itali, Greqi, SHBA, Gjermani, Angli, dhe Francë, me qëllim promovimin e kulturës shqiptare jashtë vendit dhe forcimin e lidhjeve kulturore dhe identitetit shqiptar. Ky është një premtim i orientuar drejt ruajtjes dhe promovimit të trashëgimisë kulturore dhe forcimit të lidhjeve midis Shqipërisë dhe diasporës.
1. Qartësia e Premtimit
✅ Premtimi është i qartë dhe i matshëm: krijimi i rrjetit të qendrave kulturore shqiptare në shtetet përkatëse, për të promovuar kulturën shqiptare dhe forcuar lidhjet me diasporën.
📌 Vlerësimi: ✅ (Premtimi është i qartë dhe i matshëm.)
2. Analiza e Situatës Aktuale
📊 Shqiptarët e diasporës janë një komunitet shumë i rëndësishëm, jo vetëm për ekonominë e Shqipërisë, por gjithashtu për ruajtjen dhe promovimin e kulturës dhe traditave shqiptare. Rrjeti i qendrave kulturore është një mundësi e shkëlqyer për të forcuar lidhjet dhe për të ruajtur identitetin shqiptar, duke ofruar mundësi për aktivitete kulturore, edukative, dhe sociale.
Diaspora shqiptare është e shpërndarë në shumë shtete, me një koncentrim të madh në Itali, Greqi, SHBA, Gjermani, Angli, dhe Francë.
Në disa nga këto shtete, janë tashmë të pranishme disa qendra kulturore shqiptare, por ato nuk janë gjithmonë të centralizuara ose të organizuara si një rrjet i vetëm. Ka nevojë për një strukturë të konsoliduar dhe të organizuar që mundëson aktivitete të qëndrueshme dhe përfshirëse.
📌 Vlerësimi: ✅ (Ka një nevojë të qartë për një rrjet të organizuar të qendrave kulturore për të promovuar kulturën shqiptare dhe për të forcimin e lidhjeve me diasporën.)
3. Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit
⚠️ Për realizimin e këtij premtimi, janë të nevojshme disa hapa:
-
Krijimi i një strategjie të detajuar për rrjetin e qendrave kulturore: Kjo përfshin planifikimin e hapësirave, programet dhe aktivitetet që do të ofrohen në secilën qendër kulturore.
-
Zgjedhja e qendrave të përshtatshme dhe të angazhuara në komunitet: Duhet të bëhet një seleksionim i qendrave kulturore që janë të gatshme të promovojnë vlerat dhe kulturën shqiptare, dhe të ofrojnë mundësi për aktivitete artistike, edukative, dhe sociale.
-
Partneritete me komunitetet lokale dhe organizatat kulturore: Bashkëpunimi me institucione të tjera kulturore dhe shoqata të diasporës është i rëndësishëm për të siguruar që qendrat kulturore të jenë të hapura dhe përfshirëse.
-
Përgatitja e aktiviteteve kulturore dhe edukative: Angazhimi i artistëve, intelektualëve dhe edukatorëve shqiptarë për të ofruar aktivitete që promovojnë trashëgiminë kulturore dhe identitetin shqiptar.
📌 Vlerësimi: ⚠️ (Masat për krijimin e këtij rrjeti kërkojnë angazhim të madh nga Ministria e Kulturës dhe bashkëpunim me aktorë të ndryshëm në diasporë.)
4. Investimet dhe Shpenzimet e Nevojshme
Për krijimin e një rrjeti të qendrave kulturore, llogaritjet e mundshme përfshijnë:
-
Hapësira dhe qendrat fizike: Në çdo shtet ku do të hapen qendrat kulturore, duhet të sigurohen hapësira të përshtatshme për aktivitete kulturore, edukative dhe shoqërore. Kostoja mund të jetë rreth 100,000 – 500,000 euro për qendër, varësisht nga madhësia dhe infrastruktura.
-
Financimi për aktivitete dhe projekte kulturore: Për të mbështetur aktivitetet dhe projekte kulturore, mund të kërkohet një buxhet vjetor prej 50,000 – 150,000 euro për qendër.
-
Përfshirja e stafit dhe specialistëve: Angazhimi i stafit administrativ, artistëve dhe edukatorëve mund të kërkojë një investim shtesë prej 50,000 – 100,000 euro në vit.
Llogaritja e investimeve për një qendër kulturore:
-
Infrastrukturë dhe hapësira: 100,000 – 500,000 euro për çdo qendër.
-
Aktivitete dhe projekte kulturore: 50,000 – 150,000 euro vjetore për çdo qendër.
-
Stafi dhe specialistë: 50,000 – 100,000 euro vjetore për çdo qendër.
Totali për një rrjet të qendrave kulturore (6 shtete):
-
6 qendra kulturore: 600,000 – 3,000,000 euro për hapjen e qendrave kulturore.
-
Shpenzimet vjetore për aktivitete dhe staf: 300,000 – 900,000 euro.
5. Kapacitetet Fiskale dhe Mundësia e Buxhetit
Buxheti i Shqipërisë për vitin 2024 është 6.63 miliardë euro, dhe investimi për krijimin e rrjetit të qendrave kulturore është relativisht i vogël në krahasim me buxhetin e përgjithshëm të shtetit.
Po ashtu, mund të kërkohen financime nga donatorët ndërkombëtarë dhe financime private për mbështetje të këtij projekti, veçanërisht duke përfshirë sektorin privat dhe organizatat kulturore.
📌 Vlerësimi Fiskal: ✅ (Ky premtim mund të mbulohet nga burimet e brendshme dhe mund të sigurohen burime të jashtme për financim.)
6. Përgjegjësitë për Zbatimin
✅ Kush duhet të realizojë këtë plan?
-
Ministria e Kulturës: Për hartimin dhe implementimin e strategjisë për krijimin e qendrave kulturore.
-
Ambasadat dhe konsullatat shqiptare: Për mbështetje dhe lidhje me komunitetet shqiptare në diasporë.
-
Komuniteti i diasporës: Për të ofruar mbështetje lokale dhe për të angazhuar individë të ndryshëm në aktivitete kulturore.
-
Organizatat kulturore dhe shoqata shqiptare: Për të siguruar aktivitete kulturore dhe edukative që promovojnë kulturën shqiptare.
📌 Vlerësimi: ✅ (Ky projekt kërkon bashkëpunim të ngushtë ndërmjet Ministrisë së Kulturës, ambasadave dhe organizatave kulturore.)
7. Ndikimi Ekonomik dhe Social
✅ Përfitimet:
-
Forcimi i lidhjeve kulturore me diasporën: Ky projekt do të përmirësojë marrëdhëniet me komunitetin shqiptar jashtë vendit dhe do të ofrojë mundësi për ruajtjen e kulturës shqiptare.
-
Rritja e turizmit kulturor: Promovimi i kulturës shqiptare mund të tërheqë më shumë vizitorë dhe do të kontribuoni në zhvillimin e turizmit kulturor.
-
Përmirësimi i imazhit të Shqipërisë: Ky projekt do të kontribuoni në përmirësimin e imazhit të Shqipërisë si një vend me një trashëgimi të pasur kulturore.
📌 Vlerësimi: ✅ (Ky premtim ka një ndikim pozitiv në forcimin e lidhjeve kulturore dhe identitetit shqiptar.)
8. Afati i Zbatimit
📅 Afati për realizimin e këtij premtimi është 2025, duke përfshirë periudhën e hapjes dhe konsolidimit të qendrave kulturore në diasporë.
📌 Vlerësimi: ✅ (Afati është i realizueshëm dhe mund të arrihet me angazhim të duhur.)
Vlerësimi Final i Indeksit të Fizibilitetit për Premtimin: “Rrjet Qendrash Kulturore Shqiptare në Diasporë”
📊 Indeksi i Fizibilitetit: 4.5/5
🔹 Qartësia e Premtimit: ✅🔹 Analiza e Situatës Aktuale: ✅🔹 Masat e Nevojshme për Zbatimin: ⚠️🔹 Investimet dhe Shpenzimet e Nevojshme: ⚠️🔹 Përgjegjësitë për Zbatimin: ✅🔹 Ndikimi Ekonomik dhe Social: ✅🔹 Afati i Zbatimit: ✅
Ky premtim është i realizueshëm, por kërkon angazhim të madh dhe koordinim ndërmjet institucioneve shtetërore dhe komunitetit të diasporës. Mund të realizohet brenda afatit të vendosur, me mundësi për të siguruar burime të jashtme për financim.
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit për “Marrëveshjet Ndërkombëtare për Pensionet”
Një ndër angazhimet kryesore të programit qeveritar për periudhën e ardhshme është finalizimi i marrëveshjes për njohjen e pensioneve mes Shqipërisë dhe Greqisë.Ky premtim synon të ofrojë të drejtat e pensioneve për qytetarët shqiptarë që punojnë dhe jetojnë në Greqi, duke i mundësuar atyre përfitimin nga sistemet e pensioneve të Bashkimit Europian pas anëtarësimit të Shqipërisë në BE.Me këtë angazhim, do të sigurohet se pensionistët shqiptarë në Greqi do të kenë të drejta të plota të pensioneve si qytetarë të Bashkimit Europian, duke kontribuar në përmirësimin e kushteve të jetesës së tyre.
-
Qartësia e Premtimit
✅ Ky premtim është i qartë dhe i matshëm. Përcakton finalizimin e marrëveshjes për njohjen e pensioneve me Greqinë dhe integrimin e pensionistëve shqiptarë në sistemin e pensioneve të Bashkimit Europian pas anëtarësimit të Shqipërisë.
Finalizimi i marrëveshjes është një proces i matshëm dhe ka mundësi verifikimi.
• Ky angazhim mund të verifikohet dhe matet gjatë mandatit qeverisës në bazë të marrëveshjes për pensionet dhe statusit të shqiptarëve në Greqi pas anëtarësimit në BE.
Vlerësimi: ✅ (i qartë dhe i matshëm)
-
Korniza Ligjore dhe Institucionale
⚠️ Ky premtim mund të përballet me disa pengesa ligjore dhe rregullatore:
Marrëveshjet Ndërkombëtare: Do të kërkohet një koordinim i mirë mes institucioneve të dy shteteve, Greqisë dhe Shqipërisë, për të finalizuar marrëveshjen për njohjen e pensioneve.
• Implementimi i Marrëveshjes: Për të siguruar të drejtat e plota të pensioneve për shqiptarët në Greqi, mund të kërkohen ndryshime në legjislacionin e dy shteteve dhe ndihmës për përputhshmërinë me rregulloret e BE-së.
• Zbatimi i të Drejtave për Pensionistët Shqiptarë: Pas anëtarësimit në BE, do të jetë e nevojshme të sigurohen ndryshime të ligjeve për të mundësuar ndihmën financiare dhe transferimin e pensioneve si qytetarë të Bashkimit Europian.
Vlerësimi: ⚠️ (Kërkon negociata dhe ndryshime ligjore të mundshme)
-
Mbështetja Buxhetore dhe Financimi
⚠️ Llogaritja e kostos dhe burimeve:
Përfitimi i Pensionistëve Shqiptarë: Ky premtim do të ketë një ndikim të drejtpërdrejtë në pensionet e shqiptarëve që punojnë dhe jetojnë në Greqi, duke mundësuar përfitimin e të drejtat e plota të pensioneve.
• Kostoja për Marrëveshjen: Implementimi i marrëveshjes për njohjen e pensioneve mund të kërkojë fonde shtesë për mbështetje administrative dhe për t’u siguruar që pensionistët shqiptarë mund të përfitojnë si qytetarë të BE-së. Kjo mund të ndihmohet nga fonde të Bashkimit Europian për zbatimin e politikave të pensioneve.
-
Burimet e mundshme të financimit
Mbështetje nga BE: Pas anëtarësimit të Shqipërisë, mund të ketë mundësi financimi nga fondet e BE-së për integrimin e sistemit të pensioneve.
Përmirësimi i Administratës: Mund të jetë e nevojshme të përmirësohet administrata dhe ndihma e shtuar për implementimin e këtyre marrëveshjeve.Vlerësimi: ⚠️ (E mundur, por kërkon burime shtesë dhe mbështetje ndërkombëtare)
-
Ndikimi Ekonomik dhe Social
✅ Ky premtim ka një ndikim pozitiv:
Pensionistët shqiptarë në Greqi do të përfitojnë të drejtat e plota të pensioneve dhe do të kenë mundësinë të jetojnë më mirë pas pensionit.
• Ky angazhim do të mundësojë një sistem më të drejtë dhe të barabartë për pensionistët shqiptarë në Greqi dhe do të përmirësojë kushte të jetesës për ta.
• Përfitimi nga anëtarësimi në BE do të sigurojë një nivel më të lartë mbështetjeje për pensionistët dhe mund të kontribuoje në reduktimin e migracionit për pension.
Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për pensionistët dhe cilësinë e jetesës)
-
Vullneti Politik dhe Kapaciteti Administrativ
✅ Ky premtim është realist dhe mund të realizohet:
Vullneti politik është i mundshëm, pasi Shqipëria ka angazhuar për anëtarësimin në BE dhe realizimin e marrëveshjeve për pensionet është një pjesë kyçe e këtij procesi.
• Kapaciteti Administrativ: Implementimi i marrëveshjes kërkon bashkëpunim të ngushtë mes institucioneve të Shqipërisë dhe Greqisë. Ky bashkëpunim mund të arrihet përmes koordinimit të qeverisë dhe institucioneve përkatëse.
Vlerësimi: ✅ (I mundshëm dhe me mbështetje të qartë politike)
-
Implementimi dhe Afati i Zbatimit
⚠️ Afati i premtuar është ambicioz:
Finalizimi i marrëveshjes mund të kërkojë një kohë të caktuar, por ky është një proces i mundshëm që mund të përmbyllet gjatë mandatit qeverisës, nëse ka koordinim të mirë ndërkombëtar.
• Përfitimet për pensionistët shqiptarë mund të realizohen gradualisht pas anëtarësimit në BE.
Vlerësimi: ⚠️ (Afat i mundshëm, kërkon kohë dhe koordinim)
-
Ndikimi në Cilësinë e Jetës së Pensionistëve
✅ Ky premtim do të ketë ndikim pozitiv:
Pensionistët shqiptarë që jetojnë dhe punojnë në Greqi do të mund të përfitojnë nga një sistem më i drejtë i pensioneve dhe mund të sigurojnë kushte më të mira për jetesën e tyre.
• Ky angazhim do të kontribuoje në rritjen e nivelit të jetesës për pensionistët shqiptarë dhe do të përmirësojë trajtimin e pensioneve për ata që jetojnë jashtë Shqipërisë.
Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për pensionistët dhe nivelin e jetesës)
Vlerësimi Final i Indeksit të Fizibilitetit për Marrëveshjet Ndërkombëtare për Pensionet📊 Indeksi i Fizibilitetit: 3.5/5
Përmbledhje e Vlerësimit• Qartësia e Premtimit: ✅• Korniza Ligjore dhe Institucionale: ⚠️ (Kërkon koordinim dhe ndryshime ligjore)• Mbështetja Financiare: ⚠️ (E mundur, por kërkon burime shtesë dhe mbështetje ndërkombëtare)• Ndikimi Ekonomik dhe Social: ✅ (Pozitiv për pensionistët dhe nivelin e jetesës)• Vullneti Politik: ✅ (I mundshëm dhe me mbështetje të qartë politike)• Afati i Zbatimit: ⚠️ (Afat i mundshëm, kërkon kohë dhe koordinim)• Ndikimi në Cilësinë e Jetës së Pensionistëve: ✅ (Pozitiv për pensionistët dhe nivelin e jetesës)
📌 Ky premtim është i mundshëm dhe do të ketë një ndikim të drejtpërdrejtë në jetën e pensionistëve shqiptarë që jetojnë në Greqi, duke përmirësuar kushtet e jetesës së tyre pas pensionit. Megjithatë, ai kërkon një koordinim të mirë ndërkombëtar dhe mbështetje financiare për zbatimin e plotë të marrëveshjes
Indeksi i Fizbilitetit të Premtimit për “Rolin e Shqipërisë në Institucionet e BE-së”
1️⃣ Qartësia e Premtimit✅ Premtimi është i qartë në synimin e tij—të sigurojë përfaqësimin e Shqipërisë në institucionet e BE-së dhe të mbrojë interesat kombëtare dhe rajonale.
-
Nuk specifikohet si do të arrihet ky objektiv dhe cilat institucione janë në fokus.
-
Mungon një strategji e qartë mbi numrin e përfaqësuesve, pozicionet kyçe dhe mjetet e ndikimit në vendimmarrjen e BE-së.
📊 Vlerësimi: ✅ (4.2/5)Premtimi është i qartë, por i përgjithshëm dhe pa mekanizma të saktë zbatimi.
2️⃣ Situata Aktuale dhe Sfidat Kryesore⚠️ Pas anëtarësimit në BE, Shqipëria automatikisht do të ketë përfaqësues në institucionet kryesore:
-
Parlamenti Evropian – Shqiptarët do të zgjedhin eurodeputetët e tyre.
-
Këshilli i BE-së – Shqipëria do të ketë ministra që marrin pjesë në vendimmarrje.
-
Komisioni Evropian – Shqipëria do të ketë një komisioner evropian.
-
Gjykata e Drejtësisë e BE-së (CJEU) dhe Banka Qendrore Evropiane (BQE) – Shqipëria do të ketë përfaqësues vetëm nëse i plotëson kriteret.
Sfidat Kryesore:
-
Shqipëria duhet të zhvillojë një diplomaci aktive për të siguruar poste të rëndësishme.
-
Është e rëndësishme që të përgatisë kandidatët e saj për këto pozita me eksperiencë dhe njohuri mbi ligjet dhe politikat e BE-së.
-
Duhet të ndërtojë aleanca me shtete të tjera të vogla për të siguruar më shumë ndikim politik.
📊 Vlerësimi: ⚠️ (3.9/5)Shqipëria do të ketë përfaqësim institucional pas anëtarësimit, por ndikimi i saj do të varet nga strategjitë e ndjekura për të siguruar role kyçe.
3️⃣ Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit✅ Për të garantuar përfaqësim të fuqishëm në institucionet e BE-së, Shqipëria duhet të:
-
Përgatisë kandidatët shqiptarë për pozita në Komisionin Evropian, Parlamentin Evropian dhe institucionet e tjera përmes programeve të specializuara të trajnimit.
-
Forcojë diplomacinë e saj në Bruksel dhe të ndërtojë marrëdhënie të forta me vendet anëtare për të siguruar mbështetje në emërimet e saj.
-
Lobojë për poste të rëndësishme si Komisioneri Evropian për Zhvillim, Ekonomi apo Energji, që janë të rëndësishme për interesat shqiptare.
-
Përdorë grupet e presionit dhe përfaqësuesit rajonalë për të ndikuar në politikëbërjen evropiane.
📊 Vlerësimi: ✅ (4.5/5)Masat janë të qarta dhe të realizueshme nëse Shqipëria investon në diplomacinë dhe përgatitjen e kuadrove të saj.
4️⃣ Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit⚠️ Kostoja kryesore lidhet me trajnimin e administratës publike dhe diplomatëve për të siguruar përfaqësim të kualifikuar në BE.
-
Duhet të investohet në struktura diplomatike dhe lobim në Bruksel, që mund të kërkojë fonde shtesë.
-
Financimi mund të vijë nga programet e asistencës së BE-së për vendet kandidate, si dhe nga fondet shtetërore për integrimin evropian.
📊 Vlerësimi: ⚠️ (3.8/5)Ka një kosto të moderuar, por me kthim të lartë nëse menaxhohet mirë.
5️⃣ Ndikimi Politik dhe Ekonomik✅ Përfaqësimi në institucionet e BE-së do t’i japë Shqipërisë më shumë ndikim në politikat evropiane dhe do të ndihmojë në mbrojtjen e interesave të saj kombëtare.
-
Një diplomaci e fuqishme në BE do të përmirësojë klimën për investime të huaja dhe mundësitë e Shqipërisë për të ndikuar në vendime të rëndësishme ekonomike dhe tregtare.
-
Përfaqësuesit shqiptarë në BE mund të ndihmojnë në mbështetjen e komunitetit shqiptar që jeton në vendet e BE-së, duke forcuar politikat për emigrantët dhe të drejtat e tyre.
📊 Vlerësimi: ✅ (4.6/5)Ndikimi do të jetë pozitiv në planin afatgjatë, por do të kërkojë përpjekje të vazhdueshme diplomatike.
6️⃣ Afati i Zbatimit⚠️ Përfaqësimi automatik në BE do të vijë pas anëtarësimit, por arritja e pozicioneve kyçe do të kërkojë kohë dhe lobim të vazhdueshëm.
-
Përgatitja e kandidatëve për poste të rëndësishme duhet të nisë menjëherë për të qenë gati në momentin e anëtarësimit.
-
Ndërtimi i aleancave brenda BE-së është një proces afatgjatë që duhet të fillojë gjatë negociatave të anëtarësimit.
📊 Vlerësimi: ⚠️ (3.9/5)Argument: Përfaqësimi bazë do të ndodhë automatikisht, por arritja e ndikimit të vërtetë kërkon kohë dhe strategji të mirëfilltë.
Përmbledhje e Kostove dhe Burimeve të Financimit
Investimi në diplomaci dhe trajnimin e ekspertëve është i domosdoshëm.
Kostoja e përfaqësimit në Bruksel mund të financohet pjesërisht nga fondet e BE-së dhe programet e asistencës për vendet kandidate.
Lobimi për pozita kyçe do të kërkojë ndërtimin e një diplomacie më të fortë dhe aleanca strategjike me vende të tjera të vogla.
Vlerësimi Final
Indeksi i Fizibilitetit: 4.1/5✅ Qartësia e Premtimit: 4.2/5⚠️ Situata Aktuale: 3.9/5✅ Masat për Zbatimin: 4.5/5⚠️ Kostoja dhe Financimi: 3.8/5✅ Ndikimi Politik dhe Ekonomik: 4.6/5⚠️ Afati i Zbatimit: 3.9/5
Ky premtim është realist dhe i realizueshëm, por do të kërkojë një strategji të qartë për të siguruar që Shqipëria të mos mbetet vetëm një anëtare pasive e BE-së. Përfaqësimi bazë është i garantuar, por ndikimi real varet nga përgatitja e administratës publike, diplomatëve dhe politikanëve shqiptarë për të marrë role kyçe në vendimmarrjen e BE-së
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit “Procesi i Anëtarësimit në BE”
-
Qartësia e Premtimit
✅ Premtimi është i qartë dhe synon përfundimin e negociatave dhe anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian (BE) brenda një periudhe të caktuar, me një angazhim për një votim të masave që do të legjitimojë këtë proces. Premtimi është ambicioz, por i përcaktuar qartë në objektivat e tij.
📊 Vlerësimi: ✅ (4.4/5)
Premtimi është i qartë, por ka nevojë për detaje të mëtejshme mbi hapat specifikë dhe burimet që do të sigurojnë përmbushjen e tij.
-
Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore
⚠️ Shqipëria është aktualisht një kandidat për anëtarësim në BE, por ka ende disa sfida të mëdha në procesin e integrimit, përfshirë reformën e drejtësisë, luftën kundër korrupsionit dhe përmirësimin e standardeve të administratës publike. Pavarësisht progresit, shumë reforma janë ende të paplotësuara ose në faza të hershme implementimi.
📊 Vlerësimi: ⚠️ (3.8/5)
Shqipëria ka bërë përparim në disa fusha, por ka ende pengesa të rëndësishme që mund të vonojnë përmbushjen e objektivave të këtij premtimi.
-
Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit
✅ Masat që duhet të merren për realizimin e këtij premtimi përfshijnë realizimin e reformave të thella dhe implementimin e rregulloreve dhe legjislacioneve që janë në përputhje me standardet e BE-së. Ndihma e vazhdueshme nga shtetet anëtare të BE dhe mbështetje nga agjencitë ndërkombëtare do të jetë e nevojshme për të përshpejtuar përparimin.
📊 Vlerësimi: ✅ (4.3/5)
Masat janë të domosdoshme, por kërkojnë një angazhim të vazhdueshëm dhe një mbështetje të fortë ndërkombëtare për të siguruar një implementim të suksesshëm.
-
Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit
⚠️ Ky proces do të ketë një kosto të konsiderueshme, përfshirë investime në reforma të institucioneve, përmirësimin e administratës publike dhe krijimin e kushteve për të përmbushur standardet e BE-së. Shumë nga këto shpenzime mund të financohen nga fondet e BE-së dhe burime të tjera ndërkombëtare, por do të kërkohet gjithashtu një investim i konsiderueshëm nga buxheti i shtetit.
📊 Vlerësimi: ⚠️ (3.9/5)
Kostoja e këtij procesi mund të jetë një pengesë për arritjen e objektivave, veçanërisht nëse burimet financiare janë të kufizuara.
-
Ndikimi Ekonomik dhe Social
✅ Anëtarësimi në BE ka potencial të madh për zhvillimin ekonomik dhe përmirësimin e kushteve të jetesës në Shqipëri. Aksesimi i fondeve dhe mundësitë për tregti të lirë dhe investime do të nxisin rritjen ekonomike. Po ashtu, ky proces mund të forcojë shtetin ligjor dhe të përmirësojë cilësinë e jetesës për qytetarët shqiptarë.
📊 Vlerësimi: ✅ (4.5/5)
Anëtarësimi në BE mund të sjellë përfitime të mëdha, duke përfshirë mundësi më të mira për zhvillimin e ekonomisë dhe forcimin e institucioneve.
-
Afati i Zbatimit
⚠️ Afatet për përfundimin e negociatave dhe për anëtarësimin e Shqipërisë në BE janë ambicioze. Disa ekspertë janë të mendimit se procesi mund të zgjasë më shumë se sa parashikohet në këtë premtim, ndonëse një angazhim i qëndrueshëm mund të përshpejtojë këtë periudhë.
📊 Vlerësimi: ⚠️ (3.8/5)
Afatet janë të vështira për t’u realizuar brenda një periudhe të shkurtër, duke marrë parasysh vonesat që shpesh ndodhin gjatë proceseve të integrimit.
-
Përkrahja për Votimin Masiv për Legjitimimin e Anëtarësimit
✅ Angazhimi për një votim masiv që do të legjitimojë anëtarësimin në BE është një hap i rëndësishëm për të përfshirë qytetarët në procesin e integrimit dhe për të siguruar mbështetje të gjerë për këtë objektiv. Kjo do të kontribuoni në rritjen e besimit dhe pranimit të anëtarësimit.
📊 Vlerësimi: ✅ (4.4/5)
Kjo është një masë e rëndësishme për të siguruar mbështetje publike dhe për të promovuar unitet kombëtar gjatë procesit të integrimit.
Përmbledhje e Kostove dhe Burimeve të FinancimitKostoja totale për procesin e integrimit mund të përfshijë investime të mëdha në reformimin e institucioneve dhe krijimin e kushteve për përmbushjen e standardeve të BE-së. Burimet financiare mund të sigurohen nga fondet e BE-së dhe mbështetje nga shtetet anëtare të BE-së, por gjithashtu do të kërkohet një investim i konsiderueshëm nga buxheti i shtetit.
Vlerësimi FinalIndeksi i Fizibilitetit: 4.1/5
-
Qartësia e Premtimit: ✅ (4.4/5)
-
Situata Aktuale: ⚠️ (3.8/5)
-
Masat për Zbatimin: ✅ (4.3/5)
-
Kostoja dhe Financimi: ⚠️ (3.9/5)
-
Ndikimi Ekonomiko-Social: ✅ (4.5/5)
-
Afati i Zbatimit: ⚠️ (3.8/5)
Ky premtim ka një potencial të madh për të sjellë përfitime ekonomike dhe sociale për Shqipërinë. Megjithatë, realizimi i tij brenda afateve të parashikuara mund të hasë disa pengesa, siç janë vonesat në implementimin e reformave dhe financimi i nevojshëm për mbështetje të qëndrueshme. Angazhimi për një votim masiv është një hap i rëndësishëm për të legjitimuar procesin dhe për të siguruar mbështetje për anëtarësimin në BE.
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit për “Politikat Fiskale për inkurajimin e Investimeve nga Diaspora”
-
Qartësia e Premtimit 📊 Vlerësimi: (5/5)
Premtimi është i qartë dhe i drejtpërdrejtë, duke synuar miratimin e politikave fiskale stimuluese për investitorët shqiptarë që duan të kthehen dhe të investojnë në Shqipëri. Politikat do të përfshijnë ulje taksash dhe përjashtime nga barra fiskale për ata që vendosin të kthehen dhe të kontribuojnë në zhvillimin ekonomik të vendit. Kjo mund të ndikojë në një fluks të mundshëm të investimeve dhe ndihmë në rritjen e konkurrencës në sektorë të ndryshëm.
-
Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore 📊 Vlerësimi: (4.5/5)
Aktualisht, Shqipëria përballet me disa sfida që pengojnë fluksin e investimeve, veçanërisht nga diaspora:
🔹 Mungesa e stimujve fiskalë për diasporën: Edhe pse diaspora ka një ndikim të madh potencial, politikat fiskale aktuale nuk janë të orientuara mjaftueshëm për të inkurajuar investimet nga kjo grup.
🔹 Infrastrukturë dhe mundësi të kufizuara: Kultura e investimeve dhe infrastruktura e munguar ende i bën disa sektorë më të vështirë për t’u zhvilluar.
🔹 Papunësia dhe mungesa e mundësive profesionale: Për diaspora, sfida kryesore është se mundësitë për zhvillim profesional dhe stabilitet financiar janë të kufizuara në Shqipëri.
-
Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit 📊 Vlerësimi: (4.8/5)
Për realizimin e këtij premtimi, disa hapa duhet ndërmarrë për të mundësuar një politikë fiskale që mbështet investimet e diasporës:
🔹 Përshtatja e ligjeve dhe politikave tatimore: Duhet të miratohen politika që mundësojnë ulje tatimesh dhe përjashtime për investitorët që kthehen, për të bërë investimin më tërheqës.
🔹 Mbështetje për startup-et dhe sipërmarrësit: Duhet të krijohen mundësi dhe fonde për startup-et që duan të investojnë në Shqipëri, sidomos në sektorët e teknologjisë, bujqësisë dhe turizmit.
🔹 Përmirësimi i infrastrukturës dhe ofrimi i lehtësirave: Përveç mbështetjes fiskale, do të nevojitet përmirësimi i infrastrukturës për të siguruar një mjedis të përshtatshëm investimesh, si dhe mbështetje në aspektin e teknologjisë dhe burimeve njerëzore.
🔹 Trajnimi dhe zhvillimi i fuqisë punëtore: Diaspora mund të kontribuoni edhe në trajnimin e fuqisë punëtore vendase, duke sjellë ekspertizën ndërkombëtare dhe mundësi zhvillimi për shqiptarët që kthehen nga diaspora.
-
Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit 📊 Vlerësimi: (4.2/5)
Zbatimi i këtij premtimi do të kërkojë angazhim të konsiderueshëm për mbështetje ligjore dhe infrastrukturale, por gjithashtu mund të sjellë përfitime afatgjata për ekonominë shqiptare.🔹 Kostoja e parashikuar:
-
Ndryshimet ligjore dhe rregullative: 5 – 10 milionë euro.
-
Mbështetje për startup-et dhe sipërmarrësit: 20 – 30 milionë euro.
-
Investime në infrastrukturë dhe përmirësimin e mundësive për investitorët: 50 – 70 milionë euro.
🔹 Burimi i Financimit: Buxheti i Shtetit, fonde ndërkombëtare, dhe mundësi financimi nga investitorët e diasporës.
-
Ndikimi Ekonomik dhe Social 📊 Vlerësimi: (5/5)
Ky premtim mund të ketë ndikim të madh ekonomik dhe social, duke sjellë përfitime për ekonominë shqiptare dhe përmirësime për individët që kthehen dhe investojnë.🔹 Përfitimet ekonomike:
-
Rritja e investimeve të huaja nga diaspora dhe mundësi për zhvillimin e sektorëve të ndryshëm do të kontribuoni në rritjen ekonomike.
-
Krijimi i mundësive të reja për punë dhe përmirësimi i konkurrencës në sektorë të ndryshëm.
🔹 Përfitimet sociale:
-
Krijimi i mundësive profesionale dhe stabiliteti financiar për ata që kthehen dhe investojnë në Shqipëri.
-
Rritja e bashkëpunimit dhe lidhjeve të forta me diasporën, duke rritur identitetin kombëtar dhe kohezionin social.
-
Afati i Zbatimit 📊 Vlerësimi: (4.7/5)
Ky premtim mund të realizohet në një periudhë të mesme, përmes një sërë hapash që kërkojnë përgatitje të kujdesshme dhe angazhim në nivel qeveritar dhe institucional.🔹 Afatet:
-
Faza 1 (2025): Krijimi i kuadrit ligjor dhe fiskal për mbështetje të investitorëve nga diaspora.
-
Faza 2 (2026-2027): Implementimi i politikave fiskale, mbështetje për startup-et dhe krijimi i mundësive për investitorët e rinj.
-
Faza 3 (2027-2029): Përshtatja e infrastrukturës dhe mbështetje për rritjen e investimeve nga diaspora.
-
Faza 4 (2029-2030): Monitorimi i ndikimeve dhe mundësive për zgjerim të mundësive të investimeve nga diaspora.
Vlerësimi Final – Indeksi i Fizibilitetit: 4.6/5
Kategori
|
Vlerësim
|
Simboli
|
Qartësia e Premtimit
|
5.0
|
✅
|
Situata Aktuale
|
4.5
|
⚠️
|
Masat për Zbatimin
|
4.8
|
✅
|
Kostoja dhe Financimi
|
4.2
|
⚠️
|
Ndikimi Ekonomiko-Social
|
5.0
|
✅
|
Afati i Zbatimit
|
4.7
|
✅
|
Ky premtim ka potencial të madh për të përmirësuar klimën e investimeve dhe për të stimuluar diaspora të kontribuoni në zhvillimin ekonomik të Shqipërisë.Politikat fiskale stimulues do të ndihmojnë në tërheqjen e investimeve dhe krijimin e mundësive profesionale për shqiptarët që kthehen në vend.Për realizimin e këtij premtimi, nevojiten ndryshime të thella në kuadrin ligjor dhe mbështetje infrastrukturore, por përfitimet mund të jenë të mëdha për zhvillimin ekonomik dhe social të vendit
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit për “Përfaqësimin e Mërgatës në Parlament”
-
Qartësia e Premtimit
📊 Vlerësimi: (5/5)
Premtimi është i qartë dhe i drejtpërdrejtë, duke theksuar se synimi është përfshirja e mërgatës shqiptare në Parlamentin e Shqipërisë. Ky premtim kërkon që në zgjedhjet parlamentare të ardhshme, 50% e kandidatëve të jenë përfaqësues nga diaspora. Ky është një hap i rëndësishëm për të fuqizuar mërgatën dhe për të siguruar që interesat e shqiptarëve jashtë vendit të jenë më të mbrojtura.
-
Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore
📊 Vlerësimi: (4.8/5)
Aktualisht, diaspora shqiptare ka një ndikim të madh ekonomik dhe social, por përfaqësimi i saj në institucionet vendimmarrëse të Shqipërisë është shumë i kufizuar. Problemet kryesore janë:
🔹 Mungesa e përfaqësimit institucional: Pavarësisht ndikimit të madh, mërgata nuk ka një rol të drejtpërdrejtë në Parlament.
🔹 Përfaqësimi i dobët në politikat kombëtare: Interesat e mërgatës shpesh nuk janë të mbrojtura si duhet dhe ato mbeten jashtë diskutimeve të rëndësishme.
-
Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit
📊 Vlerësimi: (4.5/5)
Për realizimin e këtij premtimi, duhen ndërmarrë disa hapa:
🔹 Krijimi i një mekanizmi ligjor për përfaqësimin e mërgatës: Kjo kërkon ndryshime në Kodin Zgjedhor për të mundësuar përfshirjen e mërgatës si kategori të veçantë.
🔹 Zgjedhja e kandidatëve nga diaspora: Duhet të krijohen mundësi për të mundësuar që shqiptarët jashtë vendit të kenë mundësi të kandidojnë për në Parlament.
🔹 Kampanja për ndërgjegjësim dhe angazhim: Diaspora duhet të njihet me mundësitë e reja dhe të inkurajohet të angazhohet në procesin zgjedhor.
-
Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit
📊 Vlerësimi: (4.2/5)
Ky premtim mund të kërkojë financim për ndryshime ligjore dhe mbështetje për kampanjat zgjedhore. Kostoja e përgjithshme është e moderuar dhe mund të përballohet nga burimet e brendshme dhe mbështetje ndërkombëtare.
🔹 Kostoja e parashikuar:
-
Ndryshimet ligjore dhe administrimi i procesit zgjedhor: 5 – 10 milionë euro.
-
Promovimi dhe mbështetje për kandidatët nga diaspora: 2 – 5 milionë euro.
🔹 Burimi i Financimit: Buxheti i shtetit, fonde ndërkombëtare, mbështetje nga organizata ndërkombëtare.
-
Ndikimi Ekonomik dhe Social
📊 Vlerësimi: (5/5)
Ky premtim ka mundësi të ketë ndikim të jashtëzakonshëm ekonomik dhe social:
🔹 Përfitimet ekonomike:
-
Rritja e bashkëpunimit ekonomik mes Shqipërisë dhe shteteve ku banojnë shqiptarët.
-
Rritja e dërgesave dhe mbështetje për zhvillimin ekonomik të Shqipërisë.
🔹 Përfitimet sociale:
-
Forcimi i lidhjeve dhe identitetit kombëtar.
-
Përmirësimi i marrëdhënieve diplomatike.
-
Angazhimi i mërgatës në zhvillimin e vendit dhe përmirësimi i shërbimeve për qytetarët.
-
Afati i Zbatimit
📊 Vlerësimi: (4.7/5)
Ky premtim mund të realizohet në një periudhë të shkurtër, përmes disa hapave ligjorë dhe administrativë që mund të kryhen para zgjedhjeve parlamentare të ardhshme.
🔹 Afatet:
-
Faza 1 (2025): Krijimi i ndryshimeve ligjore dhe rregulloreve të reja.
-
Faza 2 (2025-2026): Organizimi i mundësive për diasporën për të votuar dhe kandiduar.
-
Faza 3 (2026): Pjesëmarrja e parë e mërgatës në zgjedhjet parlamentare.
Vlerësimi Final – Indeksi i Fizibilitetit: 4.8/5
Kategori
|
Vlerësim
|
Simboli
|
Qartësia e Premtimit
|
5.0
|
✅
|
Situata Aktuale
|
4.8
|
⚠️
|
Masat për Zbatimin
|
4.5
|
✅
|
Kostoja dhe Financimi
|
4.2
|
⚠️
|
Ndikimi Ekonomiko-Social
|
5.0
|
✅
|
Afati i Zbatimit
|
4.7
|
✅
|
Ky premtim është shumë i qëlluar dhe mund të sjellë përfitime të mëdha për forcimin e lidhjeve mes Shqipërisë dhe mërgatës. Ai do të ndihmojë në rritjen e pjesëmarrjes politike të shqiptarëve jashtë vendit dhe do të sigurojë përfaqësimin e interesave të tyre në vendimmarrje.Për realizimin e këtij premtimi, do të jetë e nevojshme mbështetje ligjore dhe financiare, si dhe angazhimi i diasporës për të marrë pjesë në procesin zgjedhor.
Vlerësimi i Indeksit të Fizibilitetit për Premtimin: “Forcimi i bashkëpunimit me aleatët strategjikë, sidomos SHBA-në”
1. Qartësia e Premtimit ✅
📊 Vlerësimi: 5.0/5
🔹 Premtimi është shumë i qartë: Thellimi i lidhjeve strategjike dhe teknologjike me partnerët kryesorë, me fokus të veçantë në SHBA, përmes projekteve të përbashkëta ushtarake dhe teknologjike.🔹 Mjetet janë të përcaktuara qartë dhe përfshijnë angazhimin në shkëmbim eksperiencash, trajnime, dhe mbështetje logjistike për të arritur përfitime të dyfishta në fushën e mbrojtjes dhe teknologjisë.🔹 Rezultatet e pritshme janë të matshme dhe mund të realizohen, duke përfshirë qasje në njohuri dhe teknologji të avancuar dhe rritje të sigurisë kombëtare si pjesë e një sigurie kolektive me aleatët ndërkombëtarë.
2. Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore ⚠️
📊 Vlerësimi: 4.2/5
🔹 Shqipëria ka një lidhje të fortë me SHBA-në dhe partnerët e tjerë ndërkombëtarë, e cila mund të thellohet përmes bashkëpunimit në projekte të përbashkëta ushtarake dhe teknologjike.🔹 Angazhimi i Shqipërisë në projekte të përbashkëta është i mundshëm dhe ndodhet në zhvillim, por ende ka hapësirë për avancim. Lidhjet e thelluara me SHBA-në dhe partnerët strategjikë kërkojnë konsolidim dhe bashkëpunim të vazhdueshëm, veçanërisht për të arritur qasje në teknologji të avancuara dhe për përmirësimin e aftësive mbrojtëse.🔹 Njohuritë dhe teknologjitë e avancuara që mund të vijnë nga ky bashkëpunim do të kërkojnë investime të konsiderueshme dhe angazhim në rritjen e kapaciteteve teknologjike dhe ushtarake.
3. Masat për Zbatim ⚠️
📊 Vlerësimi: 4.0/5
🔹 Masat për realizimin e premtimit janë të mundshme dhe të qarta. Përfshijnë:
-
Projekte të përbashkëta ushtarake dhe teknologjike, që mund të zhvillohen në bashkëpunim me SHBA-në dhe aleatë të tjerë, për të rritur kapacitetet ushtarake dhe teknologjike të Shqipërisë.
-
Shkëmbimi i eksperiencës dhe trajnime për personelin ushtarak dhe civil, për të përmirësuar aftësitë dhe njohuritë e nevojshme për të përballuar sfidat moderne të sigurisë.
-
Mbështetje logjistike dhe teknike nga SHBA dhe partnerë të tjerë të besueshëm, për të ndihmuar në zhvillimin dhe forcimin e kapaciteteve strategjike të Shqipërisë.
🔹 Masat janë të arritshme brenda një periudhe afatmesme, pasi angazhimet mund të ndërmerren në faza dhe janë të mundshme për implementim pas një periudhe përgatitore.
4. Kostoja Fiskale dhe Efektet Buxhetore ⚠️
📊 Vlerësimi: 4.0/5
Kosto direkte:
-
Bashkëpunimi me SHBA-në dhe aleatët për projekte të përbashkëta ushtarake dhe teknologjike mund të kërkojë kosto të konsiderueshme për zhvillimin dhe mbështetje logjistike, trajnime dhe investime në infrastrukturë.
-
Kosto për angazhime në trajnime dhe shkëmbim eksperiencash mund të variojë, por do të jetë e nevojshme për të siguruar një përgatitje të thelluar dhe të qëndrueshme të personelit të ushtrisë dhe agjencive të sigurisë.
-
Investimet në teknologji të avancuar dhe pajisje ushtarake moderne do të kërkojnë fonde shtesë, mundësisht të alokuara në mënyrë të qëndrueshme në buxhetin shtetëror.
Efekte pozitive:
-
Përfitimet nga teknologjia e avancuar dhe bashkëpunimi në projekte ushtarake dhe teknologjike mund të rrisin kapacitetet mbrojtëse dhe sigurinë kombëtare të Shqipërisë, duke forcuar angazhimet në sigurinë kolektive të NATO-s.
-
Mbështetja logjistike dhe teknike nga SHBA dhe aleatët mund të sjellë përfitime të vazhdueshme për përmirësimin e infrastrukturës ushtarake dhe përgatitjen e trupave shqiptare për sfidat e sigurisë ndërkombëtare.
5. Ndikimi Ekonomik dhe Social ✅
📊 Vlerësimi: 4.7/5
🔹 Bashkëpunimi me SHBA-në do të kontribuoni në forcimin e kapaciteteve të sigurisë kombëtare, duke rritur aftësinë për të përballuar kërcënimet dhe duke përmirësuar sigurinë e brendshme dhe ndërkombëtare.🔹 Përfitimi nga njohuritë dhe teknologjia e avancuar do të sjellë mundësi të reja për zhvillimin e industrisë teknologjike në Shqipëri dhe për shkëmbime të njohurive që mund të ndikojnë pozitivisht në sektorë të tjerë të ekonomisë.🔹 Rritja e nivelit të përgatitjes dhe aftësive profesionale të personelit shqiptar do të përmirësojë cilësinë e shërbimeve të sigurisë, duke ofruar mundësi të mëdha për punësim dhe zhvillim profesional.
6. Afati i Zbatimit ⚠️
📊 Vlerësimi: 4.6/5
🔹 Afati për zbatimin e këtij premtimi mund të realizohet brenda një periudhe afatmesme, përkatësisht 2-4 vjet, pasi ky bashkëpunim kërkon një periudhë të përshtatshme për implementimin e projekteve të përbashkëta, trajnime të thelluara dhe përmirësimin e teknologjisë dhe logjistikës.🔹 Zbatimi gradual dhe në faza është i mundur, duke mundësuar përfshirjen e Shqipërisë në projekte më të mëdha ndërkombëtare që do të kontribuojnë në forcimin e lidhjeve dhe sigurisë kombëtare.🔹 Afati është realist, pasi Shqipëria është tashmë një partner i angazhuar dhe ka mundësi për të filluar bashkëpunimin menjëherë.
📌 Vlerësimi Final – Indeksi i Fizibilitetit: 3.7/5
Kategori
|
Vlerësim
|
Simboli
|
Qartësia e Premtimit
|
5.0
|
✅
|
Situata Aktuale
|
4.5
|
⚠️
|
Masat për Zbatimin
|
4.8
|
⚠️
|
Kostoja dhe Financimi
|
4.2
|
⚠️
|
Ndikimi Ekonomiko-Social
|
4.7
|
✅
|
Afati i Zbatimit
|
4.6
|
⚠️
|
Premtimi për forcimin e bashkëpunimit me aleatët strategjikë, sidomos SHBA-në, është shumë i realizueshëm dhe mund të sjellë përfitime të konsiderueshme për sigurinë kombëtare dhe zhvillimin e kapaciteteve teknologjike dhe ushtarake të Shqipërisë.
Bashkëpunimi i thelluar do të kontribuoni në përmirësimin e lidhjeve strategjike dhe në përfitimin nga teknologjitë e avancuara, si dhe në forcimin e sigurisë kolektive në kuadër të NATO-s dhe angazhimeve ndërkombëtare.
Vlerësimi i Indeksit të Fizibilitetit për Premtimin: “Rritja e pjesëmarrjes në operacione në kuadër të NATO-s dhe OKB-së”
1. Qartësia e Premtimit ✅
📊 Vlerësimi: 5.0/5
🔹 Premtimi është shumë i qartë: Rritja e rolit të Shqipërisë në garantimin e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare përmes pjesëmarrjes aktive në misione paqeruajtëse dhe humanitare, si dhe në trajnime dhe operacione të përbashkëta me aleatët.🔹 Mjetet për realizimin e qëllimit janë të përcaktuara qartë dhe përfshijnë një angazhim të drejtpërdrejtë në operacione ndërkombëtare dhe trajnim intensiv me vendet aleate.🔹 Rezultatet e pritshme janë gjithashtu të matshme dhe të realizueshme, duke përfshirë forcimin e kapaciteteve ndërvepruese të ushtrisë shqiptare dhe rritjen e përvojës dhe profesionalizmit të trupave shqiptare.
2. Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore ⚠️
📊 Vlerësimi: 4.3/5
🔹 Shqipëria ka një angazhim të njohur në misionet ndërkombëtare, përfshirë ato të NATO-s dhe OKB-së. Megjithatë, pjesëmarrja është ende në zhvillim dhe ka mundësi për përmirësime në fushën e kapaciteteve ndërvepruese dhe përgatitjes profesionale të trupave.🔹 Infrastruktura e trajnimit dhe kapacitetet e ushtrisë shqiptare janë ende në zhvillim, dhe pjesëmarrja aktive kërkon angazhime të përhershme dhe mundësi trajnimi më të avancuara.🔹 Lidhjet me aleatët ndërkombëtarë janë të forta, por mund të thellohen më tej për të mundësuar një bashkëpunim më të ngushtë dhe operacione të përbashkëta më të sofistikuara.
3. Masat për Zbatim ⚠️
📊 Vlerësimi: 4.3/5
🔹 Masat për realizimin e premtimit janë të mundshme dhe të qarta. Përfshijnë:
-
Pjesëmarrje aktive në misione paqeruajtëse dhe humanitare të udhëhoqura nga NATO dhe OKB, duke kontribuar në operacione të sigurisë dhe zhvillimit.
-
Trajnime dhe operacione të përbashkëta me vendet aleate, për të përmirësuar kapacitetet e ndërveprueshmërisë dhe profesionalizmit të trupave shqiptare.
-
Angazhimi në misione të mundshme në vende të ndryshme, si Irak, Afganistan, apo në operacione paqeruajtëse në Afrikë, për të rritur pjesëmarrjen dhe ndikimin në proceset ndërkombëtare.
🔹 Zbatimi mund të realizohet brenda një periudhe afatmesme, përmes një angazhimi të përhershëm në misionet ndërkombëtare dhe përmirësimit të infrastrukturës dhe kapaciteteve përkatëse.
4. Kostoja Fiskale dhe Efektet Buxhetore ⚠️
📊 Vlerësimi: 4.0/5
Kosto direkte:
-
Pjesëmarrja në misione paqeruajtëse dhe humanitare do të kërkojë kosto të konsiderueshme për transportin, logjistikën, dhe mbështetje për stafin e dërguar në terren. Këto shpenzime mund të variojnë nga 10-50 milionë € në vit, në varësi të intensitetit dhe shpërndarjes gjeografike të misioneve.
-
Trajnimi dhe operacionet e përbashkëta do të kërkojnë gjithashtu burime të konsiderueshme për të siguruar pajisjet e nevojshme dhe përgatitjen e personelit. Kjo mund të ndikojë në shpenzimet buxhetore të çdo viti, por do të sigurojë një përgatitje të përhershme të trupave dhe do të mundësojë përfitime të mundshme nga eksperienca dhe mbështetja ndërkombëtare.
Efekte pozitive:
-
Forcimi i kapaciteteve ndërvepruese të ushtrisë shqiptare, që mund të kontribuojë në rritjen e aftësive mbrojtëse dhe në mundësinë për përfshirje në misione të tjera të rëndësishme.
-
Përfitime nga eksperienca dhe trajnimi në misionet ndërkombëtare, duke kontribuar në zhvillimin e aftësive profesionale të trupave dhe në përmirësimin e imazhit të Shqipërisë si një partner i besueshëm në komunitetin ndërkombëtar.
-
Pjesëmarrja në operacione ndërkombëtare mund të sjellë përfitime ekonomike dhe strategjike, duke forcuar pozitat ndërkombëtare dhe lidhjet me aleatët.
5. Ndikimi Ekonomik dhe Social ✅
📊 Vlerësimi: 4.8/5
🔹 Pjesëmarrja në operacione ndërkombëtare do të rrisë përvojën dhe profesionalizmin e ushtrisë shqiptare, duke kontribuar në ndihmën për përmirësimin e sigurisë kombëtare dhe ndërkombëtare.🔹 Përgatitja dhe angazhimi në operacione të përbashkëta do të krijojnë mundësi për kualifikim dhe zhvillim profesional të personelit ushtarak, përfshirë oficerë dhe ushtarë, dhe do të kontribuojnë në forcimin e lidhjeve diplomatike dhe ekonomike me shtetet aleate.🔹 Pjesëmarrja në misione paqeruajtëse mund të ndihmojë në përmirësimin e imazhit të Shqipërisë, duke e pozicionuar atë si një aktor të rëndësishëm në diplomacinë ndërkombëtare të sigurisë.
6. Afati i Zbatimit ⚠️
📊 Vlerësimi: 4.0/5
🔹 Afati për zbatimin e këtij premtimi është i arritshëm brenda 2-5 vjet për të arritur një pjesëmarrje të rritur në operacione ndërkombëtare dhe për të siguruar angazhim të vazhdueshëm në misione paqeruajtëse.🔹 Zbatimi i trajnimeve dhe operacioneve të përbashkëta do të kërkojë koha dhe burime të vazhdueshme, por mund të realizohet me hap në periudha afatmesme.🔹 Mënyra se si Shqipëria do të angazhohet në këto operacione mund të ndryshojë në varësi të kërkesave të partnerëve ndërkombëtarë, duke mundësuar një zbatimin gradual të premtimit.
📌 Vlerësimi Final – Indeksi i Fizibilitetit: 4.0/5
Kategori
|
Vlerësim
|
Simboli
|
Qartësia e Premtimit
|
5.0
|
✅
|
Situata Aktuale
|
4.3
|
⚠️
|
Masat për Zbatimin
|
4.7
|
⚠️
|
Kostoja dhe Financimi
|
4.1
|
⚠️
|
Ndikimi Ekonomiko-Social
|
4.8
|
✅
|
Afati i Zbatimit
|
4.4
|
⚠️
|
Premtimi për rritjen e pjesëmarrjes në operacione në kuadër të NATO-s dhe OKB-së është i mundshëm dhe i realizueshëm.
Kostoja e tij është e arritshme, dhe përfitimet nga eksperienca dhe përgatitja e trupave do të kenë ndikim të drejtpërdrejtë në forcimin e pozicionit ndërkombëtar të Shqipërisë dhe kapaciteteve të saj mbrojtëse.
Angazhimi i Shqipërisë në operacione paqeruajtëse dhe humanitare do të kontribuoni në përmirësimin e sigurisë kombëtare dhe ndërkombëtare.
