Indeksi i Fizibilitetit të premtimit për “Rritjen e Pagës për Mësuesit”
1. Qartësia e Premtimit
Paga mesatare e mësuesve do të rritet në 1,250 euro deri në vitin 2030.
Rritja do të jetë graduale, për të garantuar një nivel më të mirë jetese për mësuesit.
Vlerësimi: ✅ Ky premtim është i qartë dhe i matshëm. Rritja e pagës për mësuesit është e përcaktuar saktësisht dhe mund të verifikohet nëse pagat rriten me ritmet e parashikuara.
Ky premtim është qartësisht i matshëm dhe i mundshëm nëse ka burime financiare të mjaftueshme dhe një plan të qartë për implementimin gradual.
2. Korniza Ligjore dhe Institucionale
Rritja e pagave për mësuesit kërkon ndryshime të mundshme ligjore dhe rregullore për të përcaktuar mënyrën e financimit dhe zbatimin.
Rregullat për pagat e punonjësve të sektorit publik mund të kërkojnë rishikim për të mbështetur këtë ndryshim.
Vlerësimi: ⚠️ Ky premtim mund të përballet me disa pengesa ligjore dhe rregullatore, për shkak të nevojës për rishikim të politikave të pagave dhe financimit të sektorit arsimor.
Duhet një përmirësim në kornizën ligjore dhe koordinim me institucionet financiare për të realizuar këtë premtim.
3. Mbështetja Buxhetore dhe Financimi
Për të arritur paga mesatare 1250 euro, është e nevojshme një rritje e konsiderueshme e financimeve për sektorin e arsimit.
PBB e Shqipërisë në 2024 është 25.2 miliardë euro, dhe buxheti për arsimin është rreth 3.3% e PBB-së.
Paga mesatare aktuale e mësuesve është rreth 770 euro në vitin 2024.
Llogaritje financiare
Paga mesatare e mësuesve duhet të rritet me 480 euro deri në vitin 2030.
Kjo kërkon një rritje të konsiderueshme të financimit për arsimin, për të përballuar një shtesë të mundshme prej 500-600 milionë eurosh çdo vit për të mbështetur pagat.
Burimet e mundshme të financimit
  1. Rritja e të ardhurave nga taksat: Do të ishte e nevojshme të sigurohen burime shtesë nga rritja e taksave dhe rritja e të ardhurave.
  2. Ristrukturimi i shpenzimeve publike: Rialokimi i fondeve nga sektorët e tjerë mund të ndihmojë për këtë rritje.
  3. Bashkëpunimi ndërkombëtar: Mund të kërkohen investime nga agjenci ndërkombëtare për mbështetje financiare.
Vlerësimi: ⚠️ Ky premtim kërkon një mbështetje buxhetore të konsiderueshme dhe mund të kërkojë përpjekje për ristrukturim të financave publike.
Financimi është një sfidë dhe do të kërkojë mundësi shtesë financimi nga burime të ndryshme.
4. Ndikimi Ekonomik dhe Social
Rritja e pagave për mësuesit do të përmirësojë nivelin e jetesës për ta dhe mund të ndikojë pozitivisht në motivimin e punonjësve dhe cilësinë e mësimdhënies.
Ky premtim mund të nxisë një përmirësim të cilësisë së arsimit, pasi mësuesit do të jenë më të motivuar dhe më të angazhuar.
Vlerësimi: ✅ Ky premtim ka një ndikim pozitiv në sektorin e arsimit dhe mund të sjellë përmirësime në motivimin dhe cilësinë e mësimdhënies.
Pozitiv, ky premtim ka potencial për të rritur cilësinë e arsimit dhe të ulë emigrimin e mësuesve, si dhe të kontribuojë në zhvillimin e sektorit arsimor.
5. Vullneti Politik dhe Kapaciteti Administrativ
Vullneti politik për rritjen e pagave të mësuesve është i qartë dhe ka mbështetje nga qeveria dhe aktorët shoqërorë.
Megjithatë, zbatimi i këtij plani kërkon kapacitet administrativ për të menaxhuar rritjen graduale të pagave dhe për të siguruar që buxheti të alokohet saktësisht.
Vlerësimi: ✅ Qeveria ka vullnetin politik për të realizuar këtë premtim, por do të kërkohet një angazhim i fortë administrativ për të siguruar që fondet e nevojshme të alokohen për arsim.
Pozitiv, por kërkon angazhim dhe koordinim të fortë nga administrata për zbatimin efektiv të planit.
6. Afati i Zbatimit
Afati i premtuar për këtë rritje pagash është deri në vitin 2030, një periudhë 6-vjeçare që mund të sigurojë implementim gradual.
Ky afat i mundëson qeverisë kohë të mjaftueshme për të siguruar financimin dhe të menaxhojë gradualisht ndryshimet.
Vlerësimi: ✅ Afati i zbatimit është i realizueshëm, duke marrë parasysh periudhën kohore të gjatë dhe mundësinë e rritjes graduale të pagave.
Afat i realizueshëm, mund të sigurohet një rritje të qëndrueshme dhe të menaxhueshme të pagave.
Indeksi i Fizibilitetit për Rritjen e Pagues për Mësuesit (2025 – 2029)
  1. Qartësia e Premtimit: ✅ I qartë dhe i matshëm
  2. Korniza Ligjore dhe Institucionale: ⚠️ Kërkon ndryshime ligjore dhe financim të përshtatshëm
  3. Mbështetja Buxhetore dhe Financimi: ⚠️ Kërkon burime shtesë dhe mundësi financimi të mundshme
  4. Ndikimi Ekonomik dhe Social: ✅ Pozitiv për mësuesit dhe cilësinë e arsimit
  5. Vullneti Politik dhe Kapaciteti Administrativ: ✅ Pozitiv, por kërkon koordinim të fortë administrativ
  6. Afati i Zbatimit: ✅ Afat i realizueshëm dhe i menaxhueshëm
Përmbledhje e Indeksit të Fizibilitetit:
Indeksi i Fizibilitetit për Rritjen e Pagues për Mësuesit: 4.5/5
Ky premtim ka një ndikim shumë pozitiv në sektorin e arsimit, por kërkon mbështetje financiare dhe angazhim të fortë administrativ. Ndërsa vullneti politik dhe afati i zbatimit janë të mundshëm, sfidat financiare dhe nevoja për ndryshime ligjore mbeten pengesa të mundshme
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit për “Pakon e Pajtimit Fiskal për Bizneset”
Një prej angazhimeve të rëndësishme të programit qeveritar është krijimi i një “pakoje pajtimi fiskal” për bizneset, e cila do të ofrojë një mundësi të re për bizneset të përballen me sfidat fiskale të momentit. Ky angazhim përfshin një periudhë trevjeçare në të cilën tatimi mbi fitimet e rritura do të jetë vetëm 5%, duke ofruar një mundësi të rëndësishme për rritje dhe stabilitet ekonomik për bizneset që kanë pasur vështirësi për të përmbushur detyrimet fiskale.
  1. Qartësia e Premtimit
    ✅ Ky premtim është i qartë dhe i matshëm.
    Për bizneset, është specifikuar se tatimi mbi fitimet e rritura do të jetë vetëm 5% për një periudhë trevjeçare, duke e bërë të mundur që bizneset të përfitojnë nga një normë fiskale e ulët dhe të krijojnë mundësi për zhvillim. Ky premtim mund të matet nga administrata tatimore përmes raportimeve dhe pagimit të tatimit mbi fitimin gjatë periudhës së përcaktuar.
    Vlerësimi: ✅ (I qartë dhe i matshëm)
  1. Korniza Ligjore dhe Institucionale
    ✅ Ky premtim mund të realizohet pa pengesa ligjore të mëdha.
    Korniza ligjore mund të ndryshohet për të lejuar një periudhë të përkohshme fiskale me normë të ulët tatimi. Kjo mund të arrihet përmes miratimit të aktëve nënligjore që përcaktojnë një periudhë të caktuar “paqeje fiskale” dhe një normë tatimi të favorshme për bizneset.
    • Zbatimi do të kërkojë një sistem të monitorimit të saktë nga administrata tatimore për të siguruar që bizneset të përfitojnë nga kjo mundësi dhe të paguajnë taksat në përputhje me rregullat e reja.
    Vlerësimi: ✅ (Pa pengesa ligjore të rëndësishme)
  1. Mbështetja Buxhetore dhe Financimi
    ✅ Ky premtim ka mbështetje të mundshme financiare, por kërkon vlerësim të kujdesshëm të ndikimit buxhetor.
    Ky angazhim do të ketë ndikim në të ardhurat tatimore të shtetit për shkak të uljes së normës tatimore për bizneset. Sidoqoftë, është e mundur që ky ndikim të kompenzohet nga rritja e investimeve, zgjerimi i bizneseve dhe rritja e aktivitetit ekonomik.
    • Pakoja fiskale mund të ndihmojë në përmirësimin e disponueshmërisë së kapitalit për bizneset, që mund të çojë në rritje të punësimit dhe zhvillim të mundshëm të sektorëve të ndryshëm ekonomikë.
    Vlerësimi: ✅ (Mbështetje financiare e mundshme, por kërkon menaxhim të kujdesshëm)
  2. Ndikimi Ekonomik dhe Social
    ✅ Ky premtim ka ndikim pozitiv në forcimin e ekonomisë dhe mbështetje për bizneset.
    Për bizneset, një normë më e ulët tatimi përfiton nga një periudhë stabiliteti dhe mund të krijojë kushte për rritje dhe inovacion.
    Për ekonominë, kjo mundësi do të stimulojë investimet dhe rritjen e prodhimit, duke sjellë një rritje të mundshme të punësimit dhe kërkesës për mallra dhe shërbime.
    • Po ashtu, kjo mund të sjellë një përmirësim të mundshëm të klimës biznesore në Shqipëri, duke tërhequr investitorë të rinj.
    Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për ekonominë dhe zhvillimin e bizneseve)
  1. Vullneti Politik dhe Kapaciteti Administrativ
    ✅ Ky premtim është i realizueshëm përmes angazhimit politik dhe administratës ekzistuese.
    Vullneti politik për mbështetje të biznesit dhe nxitje të zhvillimit të tij është i dukshëm, duke e bërë të mundur këtë iniciativë.
    Kapaciteti administrativ është në nivel të lartë për të zbatuar këtë pako fiskale, pasi administrata tatimore ka përvojë në monitorimin e taksave dhe në krijimin e kushteve të përshtatshme për bizneset.
    • Ky premtim kërkon një vëmendje të veçantë për të siguruar që të gjitha bizneset të përfitojnë dhe respektojnë kriteret e kësaj pakete fiskale.
    Vlerësimi: ✅ (I mundshëm dhe i mbështetur nga administrata)
  1. Implementimi dhe Afati i Zbatimit
    ✅ Ky premtim ka një afat të qartë dhe të realizueshëm.
    Afati i zbatimit është i mundshëm që nga viti 2024, për një periudhë 3-vjeçare. Zbatimi mund të kërkojë një periudhë të shkurtër për t’u përshtatur me legjislacionin ekzistues dhe për të zbatuar ndryshimet fiskale.
    • Gjithashtu, është e nevojshme që administrata tatimore të mbështesë bizneset me informacion dhe udhëzime të qarta për këtë periudhë të përkohshme fiskale.
    Vlerësimi: ✅ (Afat i realizueshëm dhe i mundshëm për implementim të menjëhershëm)
  1. Ndikimi në Rritjen e Punesimit dhe Investimeve
    ✅ Ky premtim do të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në rritjen e punësimit dhe investimeve.
    Ulja e normës tatimore do të çojë në rritjen e disponueshmërisë së kapitalit për bizneset, që mund të inkurajojë investimet dhe zgjerimin e operacioneve.
    • Ky stimuj mund të rrisin mundësitë për punësim dhe mund të çojnë në krijimin e vendeve të reja të punës në sektorë të ndryshëm ekonomikë.
    • Përveç kësaj, kjo do të përmirësojë kushte më të favorshme për bizneset e reja dhe ato që po zhvillohen, duke sjellë rritje të mundshme të konkurrencës dhe produktivitetit.
    Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për punësimin dhe investimet) 
Vlerësimi Final i Indeksit të Fizibilitetit për Pako e Pajtimit Fiskal për Bizneset
📊 Indeksi i Fizibilitetit: 4.6/5 
Përmbledhje e VlerësimitQartësia e Premtimit: ✅• Korniza Ligjore dhe Institucionale: ✅ (Pa pengesa ligjore)• Mbështetja Financiare: ✅ (Mbështetje financiare e mundshme)• Ndikimi Ekonomik dhe Social: ✅ (Pozitiv për ekonominë dhe zhvillimin e bizneseve)• Vullneti Politik: ✅ (I mundshëm dhe i mbështetur nga administrata)• Afati i Zbatimit: ✅ (Afat i realizueshëm dhe i mundshëm për implementim të menjëhershëm)• Ndikimi në Rritjen e Punesimit dhe Investimeve: ✅ (Pozitiv për punësimin dhe investimet)
📌 Ky premtim ka potencialin për të stimuluar zhvillimin e biznesit dhe rritjen e ekonomisë shqiptare. Me një periudhë të përkohshme fiskale të ulët dhe mundësinë e rritjes së investimeve, ky angazhim mund të sjellë përfitime të rëndësishme për bizneset dhe qytetarët
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit për “Taksa të Ulëta për Punonjësit dhe Bizneset”Një nga angazhimet kyçe të programit qeveritar është ulja e taksave për punonjësit dhe bizneset, duke ofruar një sistem fiskal më të favorshëm dhe konkurrues për Shqipërinë. Kjo përfshin dy komponentë kryesorë:
  1. Taksa të ulëta për punonjësit, ku 93% e punonjësve do të paguajnë më pak se 10% taksa, duke e vendosur Shqipërinë në një pozicion të favorshëm krahasuar me vendet e tjera të rajonit.
  2. Tatimi mbi fitimin për bizneset e mëdha, i cili do të mbetet 15%, por do të ketë një regjimi të ri fiskal që ofron norma më të ulëta për fitimet shtesë, duke stimuluar investimet dhe rritjen e produktivitetit.
  3. Qartësia e Premtimit
    ✅ Ky premtim është i qartë dhe i matshëm.
    Për punonjësit, premtimi është specifik në lidhje me përqindjen e punonjësve që do të paguajnë taksa më të ulëta (93% me më pak se 10% taksa). Ky është një angazhim konkret dhe mund të matet nga administrata tatimore.
    Për bizneset e mëdha, mbajtja e normës tatimore për fitimin në 15% dhe zbatimi i një regjimi të ri fiskal mund të monitorohen dhe vlerësohen përmes normave të tatimit mbi fitimin dhe fitimeve shtesë të regjistruara.
    Vlerësimi: ✅ (I qartë dhe i matshëm)
  1. Korniza Ligjore dhe Institucionale
    ✅ Ky premtim mund të realizohet pa pengesa ligjore të mëdha.
    Për punonjësit, ulja e taksave mund të arrihet përmes ndryshimeve në legjislacionin tatimor dhe me adaptimin e kornizës ekzistuese për t’u përshtatur me normat më të ulëta të taksimit për punonjësit.
    Për bizneset, mbajtja e një norme të qëndrueshme të tatimit mbi fitimin prej 15% është e mundur, por zbatuar një regjim i ri fiskal mund të kërkojë miratimin e akteve nënligjore që përcaktojnë normat më të ulëta për fitimet shtesë.
    Vlerësimi: ✅ (Pa pengesa të rëndësishme ligjore)
  1. Mbështetja Buxhetore dhe Financimi
    ✅ Ky premtim ka mbështetje të mundshme financiare, por kërkon vlerësim të kujdesshëm të ndikimit buxhetor.
    Ulja e taksave për punonjësit do të ketë një ndikim në të ardhurat tatimore të shtetit, por përfitimet do të vijnë nga rritja e konsumit dhe produktivitetit të punonjësve.
    • Për bizneset, një sistem fiskal me norma më të ulëta për fitimet shtesë mund të stimulojë investime dhe rritje të aktiviteteve ekonomike, që mund të kompenzojnë ndikimin në të ardhurat tatimore.
    • Sidoqoftë, është e rëndësishme që të merret parasysh bilanci ndërmjet stimujve të taksave të ulëta dhe mundësisë së mbajtjes së qëndrueshmërisë financiare të shtetit.
    Vlerësimi: ✅ (Mbështetje financiare e mundshme, por kërkon menaxhim të kujdesshëm)
  1. Ndikimi Ekonomik dhe Social
    ✅ Ky premtim ka ndikim të rëndësishëm në forcimin e ekonomisë dhe përmirësimin e kushteve të jetesës.
    Për punonjësit, ulja e taksave do të çojë në rritjen e disponueshmërisë së të ardhurave, duke përmirësuar kushte jetese dhe mundësi më të mëdha për shpenzime dhe kursime.
    Për bizneset, norma më e ulët e taksës mbi fitimin do të stimulojë investimet dhe mund të çojë në rritje të numrit të vendeve të punës dhe zhvillim të mëtejshëm të sektorëve ekonomikë.
    • Ky regjim fiskal mund të ndihmojë në përmirësimin e konkurrueshmërisë dhe tërheqjen e investimeve të huaja.
    Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për ekonominë dhe përmirësimin e kushteve të jetesës)
  1. Vullneti Politik dhe Kapaciteti Administrativ
    ✅ Ky premtim është i realizueshëm përmes angazhimit politik dhe administratës ekzistuese.
    Vullneti politik për uljen e taksave dhe mbështetje për zhvillimin e ekonomisë është i dukshëm, dhe ka një konsensus për të mbajtur taksat të ulëta për bizneset dhe individët.
    Kapaciteti administrativ është në nivel të lartë për zbatimin e këtij premtimi, pasi administrata tatimore ka njohuri dhe përvojë në zbatimin e taksave të ulëta dhe krijimin e regjimeve fiskale të favorshme.
    • Do të jetë e nevojshme një mbështetje shtesë për të mbikëqyrur dhe zbatuar ndryshimet e reja fiskale për bizneset dhe punonjësit.
    Vlerësimi: ✅ (I mundshëm dhe i mbështetur nga administrata)
  1. Implementimi dhe Afati i Zbatimit
    ✅ Ky premtim ka një afat të qartë dhe të realizueshëm.
    Afati i zbatimit është i menjëhershëm, pasi mund të implementohet që në vitin 2024 për punonjësit dhe bizneset.
    • Sidoqoftë, do të kërkohen hapa të kujdesshëm për të siguruar që përfitimet fiskale të ndikojnë pozitivisht dhe që administrata tatimore të mund të monitorojë dhe menaxhojë zbatimin e regjimit të ri fiskal.
    Vlerësimi: ✅ (Afat i realizueshëm dhe i mundshëm për implementim të menjëhershëm)
  1. Ndikimi në Rritjen e Punesimit dhe Investimeve
    ✅ Ky premtim do të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në rritjen e punësimit dhe investimeve.
    Ulja e taksave për punonjësit do të rrisë mundësitë për shpenzime dhe kursime, çka mund të stimulojë kërkesën për mallra dhe shërbime.
    • Për bizneset, një normë më e ulët e tatimit mbi fitimin për fitimet shtesë do të mundësojë reinvestime të mundshme dhe zgjerimin e operacioneve, duke krijuar mundësi për krijimin e vendeve të reja pune.
    • Ky sistem fiskal mund të ndihmojë gjithashtu në përmirësimin e cilësisë së punës dhe mbështetje për rritjen e konkurrueshmërisë në tregun global.
    Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për punësimin dhe investimet)
Vlerësimi Final i Indeksit të Fizibilitetit për Taksa të Ulëta për Punonjësit dhe Bizneset
📊 Indeksi i Fizibilitetit: 4.7/5 
Përmbledhje e VlerësimitQartësia e Premtimit: ✅• Korniza Ligjore dhe Institucionale: ✅ (Pa pengesa ligjore)• Mbështetja Financiare: ✅ (Mbështetje financiare e mundshme)• Ndikimi Ekonomik dhe Social: ✅ (Pozitiv për ekonominë dhe përmirësimin e kushteve të jetesës)• Vullneti Politik: ✅ (I mundshëm dhe i mbështetur nga administrata)• Afati i Zbatimit: ✅ (Afat i realizueshëm dhe i mundshëm për implementim të menjëhershëm)• Ndikimi në Rritjen e Punesimit dhe Investimeve: ✅ (Pozitiv për punësimin dhe investimet)
📌 Ky premtim ka potencialin për të përmirësuar ndjeshëm kushte ekonomike dhe sociale në Shqipëri, duke ofruar një sistem fiskal më të favorshëm për punonjësit dhe bizneset. Angazhimi për uljen e taksave dhe mbajtjen e një niveli konkurrues të taksave do të stimulojë rritjen ekonomike dhe do të rrisë mundësitë për zhvillim të qëndrueshëm.
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimi për “Regjimin e favorizuar të Taksimit për Biznesin e Vogël” 
Një nga angazhimet kryesore të programit qeveritar është ruajtja e regjimit të favorizuar të taksimit për bizneset e vogla deri në vitin 2029.
Ky premtim synon të mbështesë bizneset e vogla duke ruajtur pragun e xhiros deri në 140 mijë euro, duke i mundësuar atyre të përfitojnë nga norma më të ulëta taksash dhe lehtësira administrative.
Ky regjim i taksimit do të vazhdojë të mbetet i pandryshuar për të siguruar stabilitet dhe mundësi rritjeje për këto biznese, të cilat janë një shtyllë e rëndësishme e ekonomisë shqiptare.
  1. Qartësia e Premtimit
    ✅ Ky premtim është i qartë dhe i matshëm. Përcakton se regjimi i favorizuar i taksimit për bizneset e vogla do të mbetet i pandryshuar deri në vitin 2029 dhe ruan pragun e xhiros deri në 140 mijë euro.
    • Ky angazhim është i thjeshtë për t’u verifikuar, pasi mund të matet me rregullimin e pragut të xhiros dhe taksimin e biznesve.
    • Qeveria do të mund të monitorojë dhe vlerësojë përmbushjen e këtij angazhimi në bazë të ligjeve dhe aktet nënligjore.
    Vlerësimi: ✅ (i qartë dhe i matshëm)
  1. Korniza Ligjore dhe Institucionale
    ✅ Ky premtim mund të realizohet pa pengesa të mëdha ligjore:
    Ruajtja e pragut të xhiros nuk kërkon ndryshime të mëdha ligjore, pasi është një praktikë e vendosur dhe ka një kornizë të konsoliduar ligjore.
    • Pavarësisht se regjimi i favorizuar i taksimit ka nevojë për vlerësim të vazhdueshëm për efektivitetin e tij, nuk ka nevojë për ndryshime drastike ligjore në periudhën 2024-2029.
    • Mund të kërkohen disa rishikime të politikave të mbështetjes administrative dhe kontrollit të zbatimit të pragut të xhiros.
    Vlerësimi: ✅ (Pa pengesa të rëndësishme ligjore)
  1. Mbështetja Buxhetore dhe Financimi
    ✅ Ky premtim ka mbështetje financiare të qëndrueshme:
    Ruajtja e pragut të xhiros dhe taksimi i biznesve të vogla do të ndikojë në mbështetje të vazhdueshme për këto biznese, duke i ndihmuar të zhvillohen dhe të rriten.
    • Përcaktimi i pragut të xhiros deri në 140 mijë euro është një masë e qëndrueshme për buxhetin e shtetit dhe mund të mbështetet nga të ardhurat nga taksat për bizneset e tjera.
    • Bizneset e vogla mund të vazhdojnë të operojnë pa u prekur nga ndryshimet e mundshme të tatimeve të biznesit të madh, duke ruajtur një ambient fiskal të favorshëm për zhvillim.
    Vlerësimi: ✅ (Mbështetje financiare e qëndrueshme)
  2. Ndikimi Ekonomik dhe Social
    ✅ Ky premtim ka ndikim pozitiv:
    Mbështetje për bizneset e vogla: Bizneset e vogla, që përbëjnë një pjesë të madhe të sektorit privat në Shqipëri, do të përfitojnë nga një sistem tatimor i thjeshtë dhe më të ulët.
    • Ky regjim do të mundësojë rritjen e konkurueshmërisë dhe do të ndihmojë në krijimin e mundësive për hapjen e bizneseve të reja dhe mbajtjen e atyre ekzistuese.
    • Bizneset e vogla do të kenë mundësi të rrisin investimet dhe punësimin, duke kontribuar në uljen e papunësisë dhe rritjen e stabilitetit ekonomik.
    Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për bizneset e vogla dhe ekonominë)
  1. Vullneti Politik dhe Kapaciteti Administrativ
    ✅ Ky premtim është i realizueshëm nëpërmjet angazhimit politik dhe administratës ekzistuese:
    Vullneti politik për mbështetje të biznesit të vogël është i qartë, pasi këto biznese janë thelbësore për zhvillimin ekonomik dhe punësimin.
    Kapaciteti administrativ për zbatimin e këtij angazhimi është i vendosur, pasi administrata tatimore tashmë ka krijuar një kornizë të qartë për regjimin e favorizuar të taksimit.
    • Do të jetë e nevojshme të sigurohet mbështetje për bizneset e vogla përmes orientimit dhe asistencës administrative.
    Vlerësimi: ✅ (I mundshëm dhe i mbështetur nga administrata)
  1. Implementimi dhe Afati i Zbatimit
    ✅ Ky premtim ka një afat të qartë dhe të realizueshëm:
    Afati i zbatimit është deri në vitin 2029, që është një periudhë e mjaftueshme për realizimin e këtij premtimi dhe vlerësimin e efekteve të tij.
    • Ky angazhim është i realizueshëm nëpërmjet zbatimit të menjëhershëm të legjislacionit të tanishëm dhe monitorimit të biznesve për të siguruar se ato përmbushin pragun e xhiros deri në 140 mijë euro.
    Vlerësimi: ✅ (Afat i realizueshëm dhe i qartë)
  1. Ndikimi në Rritjen e Biznesit të Vogël
    ✅ Ky premtim do të ketë ndikim pozitiv:
    • Bizneset e vogla do të mund të rrisin aktivitetin dhe produktivitetin e tyre, duke pasur një mjedis të favorshëm fiskal dhe administrativ.
    • Ky regjim do të mundësojë përmirësimin e kushteve të punës dhe do të rrisë mundësitë për investime dhe hapjen e vendeve të reja të punës.
    • Pjesëmarrësit në tregun e biznesit të vogël do të përfitojnë nga një sistem i thjeshtuar dhe më të favorshëm tatimor.
    Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për rritjen dhe zhvillimin e biznesit të vogël)
Vlerësimi Final i Indeksit të Fizibilitetit për Regjimin e Favorizuar të Taksimit për Biznesin e Vogël
📊 Indeksi i Fizibilitetit: 4.5/5
Përmbledhje e VlerësimitQartësia e Premtimit: ✅• Korniza Ligjore dhe Institucionale: ✅ (Pa pengesa ligjore)• Mbështetja Financiare: ✅ (Mbështetje financiare e qëndrueshme)• Ndikimi Ekonomik dhe Social: ✅ (Pozitiv për bizneset e vogla dhe ekonominë)• Vullneti Politik: ✅ (I mundshëm dhe i mbështetur nga administrata)• Afati i Zbatimit: ✅ (Afat i realizueshëm dhe i qartë)• Ndikimi në Rritjen e Biznesit të Vogël: ✅ (Pozitiv për rritjen dhe zhvillimin e biznesit të vogël)
📌 Ky premtim është i qëndrueshëm dhe ka një ndikim pozitiv të drejtpërdrejtë në bizneset e vogla, duke siguruar një mjedis fiskal të favorshëm që mundëson zhvillimin dhe rritjen e tyre. Angazhimi për ta mbajtur këtë regjim të pandryshuar deri në 2029 është një hap i rëndësishëm për forcimin e sektorit të biznesit të vogël në Shqipëri
Indeksi fizibilitetit “Përjashtim nga tatimi mbi shtesën prej 100 eurosh”
Ky është një mekanizëm lehtësues për bizneset, dhe ja si mund ta analizojmë:
1. Qartësia e Premtimit
Premtim i qartë dhe i matshëm
  • Afati i përfitimit: 18 muaj.
  • Përfituesit: Bizneset që rrisin pagën minimale në 500 euro.
  • Lloji i lehtësimit: Përjashtim nga tatimi mbi shtesën prej 100 eurosh (nga 400 → 500 euro).
Vlerësimi: ✅ (I qartë dhe i matshëm)
2. Ndikimi Fiskal dhe Financiar
📌 Efekti mbi të ardhurat tatimore
  • Supozojmë se në Shqipëri ka rreth 200,000 punonjës që marrin pagën minimale.
  • Shtesa prej 100 euro/muaj për 18 muaj = 1,800 euro për punonjës.
  • Tatimi mbi të ardhurat personale (TAP) për këtë shumë do të ishte 9% ose 162 euro për punonjës gjatë periudhës së përjashtimit.
  • Totali i të ardhurave të munguara për shtetin:
    • 162 euro × 200,000 punonjës = 4 milionë euro në 18 muaj.
📌 Përfitimi për bizneset
  • Bizneset kursejnë këtë shumë në tatim, duke reduktuar koston efektive të rritjes së pagave.
  • Për shembull, një kompani me 50 punonjës në pagën minimale do të kursente 8,100 euro në 18 muaj.
📌 Ndikimi në bilancin fiskal
  • Efekti prej 4 milionë euro është i përballueshëm për buxhetin nëse rritja ekonomike dhe të ardhurat tatimore kompensojnë deficitin.
  • Mund të ketë ndikim pozitiv në konsum, pasi punonjësit me paga më të larta shpenzojnë më shumë, duke rritur TVSH-në dhe të ardhurat nga konsumi.
Vlerësimi: ✅ (Efekt i menaxhueshëm në buxhet, me përfitim për bizneset)
3. Ndikimi Ekonomik dhe në Punësim
Pozitiv për punonjësit dhe bizneset
  • Redukton ngarkesën financiare të menjëhershme për bizneset, duke shmangur rritjen e papunësisë.
  • Krijon stimul për bizneset që të zbatojnë rritjen e pagës minimale në mënyrë të ligjshme, duke ulur punësimin informal.
  • Përfitimi është më i madh për sektorët me paga të ulëta (fasoneri, bujqësi, ndërtim).
⚠️ Potenciali për abuzim
  • Disa kompani mund të përdorin skema për të reduktuar tatimin e përgjithshëm, duke raportuar si “shtesë” një pjesë të pagave ekzistuese.
  • Kërkohet monitorim i rreptë nga administrata tatimore për të shmangur keqpërdorimin.
Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për punësimin, por kërkon monitorim)
4. A Është i Mjaftueshëm Ky Lehtësim?
  • Kostot për bizneset:
    • Rritja e pagës minimale 100 euro × 18 muaj = 1,800 euro për punonjës.
    • Për një kompani me 50 punonjës, kjo është 90,000 euro në 18 muaj.
  • Lehtësimi fiskal për biznesin:
    • Kursimi i tatimit = 9% e kësaj shume = 8,100 euro për 50 punonjës.
⚠️ Problemi:
  • Diferenca mbetet e madhe për disa biznese → Mund të ketë nevojë për lehtësira shtesë, si:
    • Ulje të sigurimeve shoqërore për një periudhë të kufizuar.
    • Lehtësi të tjera fiskale për bizneset e vogla.
Vlerësimi: ⚠️ (Një hap pozitiv, por mund të mos jetë i mjaftueshëm për bizneset më të ndjeshme)
📊 Indeksi Final i Fizibilitetit: 4.0/5
Kriteri
Vlerësimi
Qartësia e Premtimit
✅ (I qartë dhe i matshëm)
Ndikimi Fiskal
✅ (I përballueshëm për buxhetin)
Ndikimi në Ekonomi
✅ (Pozitiv për punësimin)
Monitorimi dhe Abuzimi
⚠️ (Kërkon kontroll për të shmangur mashtrimin)
Mjaftueshmëria e Lehtësimit
⚠️ (Mund të ketë nevojë për masa shtesë për bizneset e vogla)
📌 Ky lehtësim është një mekanizëm pozitiv për të ndihmuar bizneset të përballojnë rritjen e pagës minimale, por mund të mos jetë i mjaftueshëm për sektorët më të ndjeshëm. Nëse shoqërohet me masa shtesë (p.sh., ulje të përkohshme të sigurimeve shoqërore), do të ishte më efektiv.
Indeksi i fizibilitetit të premtimit “Paga mesatare në sektorin publik do të arrijë të paktën 1,200 euro deri në vitin 2030”
1. Qartësia e Premtimit
Ky premtim është i qartë dhe i matshëm
  • Përcakton një objektiv specifik (1,200 euro pagë mesatare në sektorin publik).
  • Krahasimi me vlerën aktuale (1,000 euro në 2024) e bën matjen e progresit të lehtë.
  • Afati i zbatimit është i qartë (deri në vitin 2030).
Vlerësimi: ✅ (i qartë dhe i matshëm)
2. Korniza Ligjore dhe Institucionale
⚠️ Mund të ketë pengesa ligjore dhe institucionale
  • Rritja e pagave në sektorin publik kërkon një ndryshim në ligjin për pagat dhe mund të ndikohet nga rregullat e financimit të deficitit buxhetor.
  • Struktura e pagave publike është e lidhur me negociatat sindikale dhe vendimmarrjet qeveritare, të cilat mund të vonojnë implementimin.
  • Duhet të ketë një mekanizëm të qartë për rritjen graduale të pagave për të shmangur ngarkesën e menjëhershme fiskale.
Vlerësimi: ⚠️ (Kërkon harmonizim institucional dhe ndryshime ligjore)
3. Mbështetja Buxhetore dhe Financimi
⚠️ Rritja e pagave kërkon një angazhim të konsiderueshëm financiar
  • Paga mesatare në sektorin publik 2024: 1,000 euro
  • Synimi për 2030: 1,200 euro (rritje prej 20%)
  • Sektori publik ka rreth 180,000 të punësuar, kështu që:
    • Shtesa e pagave në vit = 200 euro × 12 muaj × 180,000 punonjës = 432 milionë euro në vit
  • Burimet e mundshme të financimit:
    1. Rritja e të ardhurave nga taksat → Kërkon rritje të qëndrueshme ekonomike.
    2. Riorganizimi i shpenzimeve publike → Mund të kërkojë shkurtimin e investimeve në sektorë të tjerë.
    3. Borxhi publik → Rritja e pagave me borxh mund të krijojë probleme afatgjata në financat publike.
  • Ekonomia duhet të rritet mjaftueshëm për të përballuar këtë barrë shtesë financiare. Nëse PBB-ja rritet mesatarisht 3.5% në vit, të ardhurat buxhetore do të rriteshin, por kjo nuk garanton që fondet për paga do të jenë të disponueshme pa riorganizim buxhetor.
Vlerësimi: ⚠️ (E mundshme, por kërkon plan të qartë financimi)
4. Ndikimi Ekonomik dhe Social
Ndikimi është pozitiv
  • Rritja e pagave në sektorin publik mund të ndihmojë në uljen e emigracionit të specialistëve dhe profesionistëve.
  • Mund të motivojë punonjësit e sektorit publik, duke përmirësuar efikasitetin administrativ.
  • Sektori privat mund të ndikohet nga presioni për të rritur pagat, duke ndikuar në inflacion dhe konkurrencën në tregun e punës.
Vlerësimi: ✅ (Pozitiv për punonjësit dhe ekonominë, me disa sfida për sektorin privat)
5. Vullneti Politik dhe Kapaciteti Administrativ
Qeveria ka interes politik për ta realizuar
  • Rritja e pagave është një premtim i zakonshëm elektoral, që ka mbështetje nga shumica e partive politike.
  • Administrata publike ka kapacitetin për ta zbatuar këtë rritje, për sa kohë fondet sigurohen.
  • Sfida kryesore do të jetë menaxhimi i financave publike për të shmangur një rritje të paqëndrueshme të borxhit.
Vlerësimi: ✅ (Ka vullnet politik, por kërkon menaxhim të kujdesshëm financiar)
6. Implementimi dhe Afati i Zbatimit
⚠️ Afati është i realizueshëm, por kërkon rritje graduale
  • Nga 2024 deri në 2030, rritja totale është 20%, që do të thotë mesatarisht +3.13% në vit.
  • Nëse rritja bëhet gradualisht çdo vit, do të jetë më e menaxhueshme për buxhetin.
  • Një skenar realist mund të ishte rritja e pagave çdo vit me 30-40 euro mesatarisht.
Vlerësimi: ⚠️ (Afat i arritshëm, por kërkon rritje graduale dhe planifikim të kujdesshëm)
7. Ndikimi në Sektorin Publik dhe Konkurrencën e Punës
Ndikimi është kryesisht pozitiv
  • Do të përmirësojë atraktivitetin e sektorit publik, duke tërhequr profesionistë më të kualifikuar.
  • Mund të rrisë konkurrencën për vendet e punës, duke ndikuar pozitivisht në performancën e administratës publike.
  • Mund të krijojë një presion për rritje pagash në sektorin privat, duke ndikuar në rritjen e kostove për bizneset.
Vlerësimi: ✅ (Ndikim pozitiv për administratën publike dhe konkurrencën në tregun e punës)
📊 Indeksi Final i Fizibilitetit: 4.3/5
Përmbledhje e Vlerësimit
Kriteri
Vlerësimi
Qartësia e Premtimit
✅ (i qartë dhe i matshëm)
Korniza Ligjore dhe Institucionale
⚠️ (Kërkon harmonizim ligjor dhe institucional)
Mbështetja Financiare
⚠️ (E mundshme, por kërkon plan të qartë financimi)
Ndikimi Ekonomik dhe Social
✅ (Pozitiv për punonjësit dhe ekonominë)
Vullneti Politik
✅ (Ka vullnet politik, por kërkon kujdes financiar)
Afati i Zbatimit
⚠️ (Kërkon rritje graduale)
Ndikimi në Sektorin Publik
✅ (Pozitiv për administratën dhe konkurrencën në tregun e punës)
Ky premtim është i realizueshëm, por kërkon rritje graduale, menaxhim të kujdesshëm të financave publike dhe një strategji të qartë për të shmangur rritjen e borxhit apo inflacionit
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit për “Politikat Fiskale për inkurajimin e Investimeve nga Diaspora”
  1. Qartësia e Premtimit 📊 Vlerësimi: (5/5)
 Premtimi është i qartë dhe i drejtpërdrejtë, duke synuar miratimin e politikave fiskale stimuluese për investitorët shqiptarë që duan të kthehen dhe të investojnë në Shqipëri. Politikat do të përfshijnë ulje taksash dhe përjashtime nga barra fiskale për ata që vendosin të kthehen dhe të kontribuojnë në zhvillimin ekonomik të vendit. Kjo mund të ndikojë në një fluks të mundshëm të investimeve dhe ndihmë në rritjen e konkurrencës në sektorë të ndryshëm.
  1. Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore 📊 Vlerësimi: (4.5/5)
    Aktualisht, Shqipëria përballet me disa sfida që pengojnë fluksin e investimeve, veçanërisht nga diaspora:
    🔹 Mungesa e stimujve fiskalë për diasporën: Edhe pse diaspora ka një ndikim të madh potencial, politikat fiskale aktuale nuk janë të orientuara mjaftueshëm për të inkurajuar investimet nga kjo grup.
    🔹 Infrastrukturë dhe mundësi të kufizuara: Kultura e investimeve dhe infrastruktura e munguar ende i bën disa sektorë më të vështirë për t’u zhvilluar.
    🔹 Papunësia dhe mungesa e mundësive profesionale: Për diaspora, sfida kryesore është se mundësitë për zhvillim profesional dhe stabilitet financiar janë të kufizuara në Shqipëri.
  1. Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit 📊 Vlerësimi: (4.8/5)
    Për realizimin e këtij premtimi, disa hapa duhet ndërmarrë për të mundësuar një politikë fiskale që mbështet investimet e diasporës:
    🔹 Përshtatja e ligjeve dhe politikave tatimore: Duhet të miratohen politika që mundësojnë ulje tatimesh dhe përjashtime për investitorët që kthehen, për të bërë investimin më tërheqës.
    🔹 Mbështetje për startup-et dhe sipërmarrësit: Duhet të krijohen mundësi dhe fonde për startup-et që duan të investojnë në Shqipëri, sidomos në sektorët e teknologjisë, bujqësisë dhe turizmit.
    🔹 Përmirësimi i infrastrukturës dhe ofrimi i lehtësirave: Përveç mbështetjes fiskale, do të nevojitet përmirësimi i infrastrukturës për të siguruar një mjedis të përshtatshëm investimesh, si dhe mbështetje në aspektin e teknologjisë dhe burimeve njerëzore.
    🔹 Trajnimi dhe zhvillimi i fuqisë punëtore: Diaspora mund të kontribuoni edhe në trajnimin e fuqisë punëtore vendase, duke sjellë ekspertizën ndërkombëtare dhe mundësi zhvillimi për shqiptarët që kthehen nga diaspora.
  1. Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit 📊 Vlerësimi: (4.2/5)
Zbatimi i këtij premtimi do të kërkojë angazhim të konsiderueshëm për mbështetje ligjore dhe infrastrukturale, por gjithashtu mund të sjellë përfitime afatgjata për ekonominë shqiptare.🔹 Kostoja e parashikuar:
  • Ndryshimet ligjore dhe rregullative: 5 – 10 milionë euro.
  • Mbështetje për startup-et dhe sipërmarrësit: 20 – 30 milionë euro.
  • Investime në infrastrukturë dhe përmirësimin e mundësive për investitorët: 50 – 70 milionë euro.
    🔹 Burimi i Financimit: Buxheti i Shtetit, fonde ndërkombëtare, dhe mundësi financimi nga investitorët e diasporës.
  1. Ndikimi Ekonomik dhe Social 📊 Vlerësimi: (5/5)
Ky premtim mund të ketë ndikim të madh ekonomik dhe social, duke sjellë përfitime për ekonominë shqiptare dhe përmirësime për individët që kthehen dhe investojnë.🔹 Përfitimet ekonomike:
  • Rritja e investimeve të huaja nga diaspora dhe mundësi për zhvillimin e sektorëve të ndryshëm do të kontribuoni në rritjen ekonomike.
  • Krijimi i mundësive të reja për punë dhe përmirësimi i konkurrencës në sektorë të ndryshëm.
    🔹 Përfitimet sociale:
  • Krijimi i mundësive profesionale dhe stabiliteti financiar për ata që kthehen dhe investojnë në Shqipëri.
  • Rritja e bashkëpunimit dhe lidhjeve të forta me diasporën, duke rritur identitetin kombëtar dhe kohezionin social.
  1. Afati i Zbatimit 📊 Vlerësimi: (4.7/5)
Ky premtim mund të realizohet në një periudhë të mesme, përmes një sërë hapash që kërkojnë përgatitje të kujdesshme dhe angazhim në nivel qeveritar dhe institucional.🔹 Afatet:
  • Faza 1 (2025): Krijimi i kuadrit ligjor dhe fiskal për mbështetje të investitorëve nga diaspora.
  • Faza 2 (2026-2027): Implementimi i politikave fiskale, mbështetje për startup-et dhe krijimi i mundësive për investitorët e rinj.
  • Faza 3 (2027-2029): Përshtatja e infrastrukturës dhe mbështetje për rritjen e investimeve nga diaspora.
  • Faza 4 (2029-2030): Monitorimi i ndikimeve dhe mundësive për zgjerim të mundësive të investimeve nga diaspora.
Vlerësimi Final – Indeksi i Fizibilitetit: 4.6/5
Kategori
Vlerësim
Simboli
Qartësia e Premtimit
5.0
Situata Aktuale
4.5
⚠️
Masat për Zbatimin
4.8
Kostoja dhe Financimi
4.2
⚠️
Ndikimi Ekonomiko-Social
5.0
Afati i Zbatimit
4.7
Ky premtim ka potencial të madh për të përmirësuar klimën e investimeve dhe për të stimuluar diaspora të kontribuoni në zhvillimin ekonomik të Shqipërisë.Politikat fiskale stimulues do të ndihmojnë në tërheqjen e investimeve dhe krijimin e mundësive profesionale për shqiptarët që kthehen në vend.Për realizimin e këtij premtimi, nevojiten ndryshime të thella në kuadrin ligjor dhe mbështetje infrastrukturore, por përfitimet mund të jenë të mëdha për zhvillimin ekonomik dhe social të vendit
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit për “Përfitimi nga Faturat e Blerjes”
  1. Qartësia e Premtimit
    📊 Vlerësimi: (4.7/5)
Premtimi është i qartë dhe i matshëm, duke përfshirë dy elemente kryesore:
  • Çdo qytetar ka të drejtë të mbledhë faturat e blerjes pranë çdo biznesi gjatë vitit fiskal dhe t’i dorëzojë ato pranë Drejtorisë Rajonale Tatimore nga 1-25 janar të vitit pasardhës.
  • Qytetarët mund të rimbursohen deri në 10% të vlerës së faturave të depozituara, pasi ato të verifikohen nga sistemi fiskal dhe të skanohen nga punonjësit e tatimeve.
🔹 Dobësi: Aspektet e detajuara të verifikimit dhe kontrollit të faturave dhe se si do të menaxhohet procesi i skanimit dhe rimbursimit nuk janë të plota. Kjo mund të shkaktojë vonesa dhe paqartësi për qytetarët dhe bizneset.
  1. Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore
    📊 Vlerësimi: (4.0/5)
  • Aktualisht, qytetarët nuk kanë mundësi të përfitojnë drejtpërdrejt nga faturat e blerjes për të ulur taksat e tyre ose për të marrë rimbursime, një praktikë që mund të kontribuoni në rritjen e ndërgjegjësimit për tatimin dhe të ndihmojë në luftën kundër evazionit fiskal.
  • Kjo masë do të inkurajonte qytetarët të mbledhin dhe të ruajnë faturat e blerjes, duke ndihmuar në rritjen e transparencës dhe në mbledhjen e tatimeve.
  • Megjithatë, ka mundësi që qytetarët të përballen me vështirësi për të kuptuar dhe ndjekur procedurat e kërkuara për depozitimin dhe verifikimin e faturave, sidomos për ata që nuk janë të njohur me sistemet fiskale elektronike.
🔹 Probleme thelbësore:
  • Sigurimi që qytetarët janë të informuar dhe të mbështetur për të ndjekur procedurat e kërkuara.
  • Mungesa e një sistemi të fuqishëm dhe të besueshëm të verifikimit të faturave mund të çojë në abuzime dhe keqkuptime.
  1. Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit
    📊 Vlerësimi: (4.3/5)
🔹 Për implementimin e rimbursimeve të faturave të blerjes:
  • Krijimi i një platforme online që mundëson qytetarëve të regjistrojnë dhe ngarkojnë faturat e blerjes për verifikim dhe skanim nga Drejtoria Rajonale Tatimore.
  • Trajnimi i punonjësve të tatimeve dhe krijimi i një procedure të qartë dhe efikase për verifikimin dhe skanimin e faturave.
  • Sigurimi që sistemi fiskal të jetë në gjendje të trajtojë dhe verifikojë informacionin e faturave pa vonesa, duke garantuar që qytetarët të mund të marrin rimbursimin në kohë.
🔹 Përfshirja e sistemeve të mbikëqyrjes:
  • Krijimi i një mekanizmi për të monitoruar procesin e rimbursimit dhe të sigurohet që nuk ka abuzime ose manipulime me faturat e blerjes.
  • Informimi dhe mbështetja e qytetarëve për t’u siguruar që ata janë të vetëdijshëm për mundësitë dhe procedurat.
  1. Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit
    📊 Vlerësimi: (4.1/5)
🔹 Kosto totale e parashikuar:
Masa
Kosto vjetore (milionë euro)
Krijimi i platformës dhe sistemeve të mbikëqyrjes
6 – 8
Trajnimi i punonjësve të tatimeve për verifikimin dhe skanimin e faturave
4 – 5
Administrimi i rimbursimeve dhe mbikëqyrja
5 – 7
TOTAL (për 1 vit)
15 – 20
🔹 Burime të mundshme financimi:
  • Pjesë e buxhetit të shtetit, mundësisht duke përdorur burime të brendshme dhe duke menaxhuar shpenzimet administrative.
  • Mundësia e mbështetjes nga fonde ndërkombëtare për modernizimin e administratës tatimore dhe teknologjive të informacionit.
⚠️ Rrezik: Kostot e larta për zhvillimin dhe administrimin e sistemit mund të pengojnë implementimin nëse nuk sigurohen burime të mjaftueshme financiare.
  1. Ndikimi Ekonomik dhe Social
    📊 Vlerësimi: (4.4/5)
🔹 Ndikime pozitive:
  • Do të nxisë qytetarët të jenë më të ndërgjegjshëm për tatimet dhe të angazhohen më shumë në mbledhjen dhe dorëzimin e faturave.
  • Mund të kontribuoni në rritjen e transparencës dhe mbledhjen më të efektshme të tatimeve nga shteti, duke ulur mundësinë për evazion fiskal.
  • Rimbursimi i 10% të vlerës së faturave mund të jetë një stimuluese për qytetarët, duke i inkurajuar ata të kontribuojnë në sistemin tatimor dhe të sigurojnë që bizneset të lëshojnë fatura të rregullta.
🔹 Rreziqe të mundshme:
  • Përdorimi i mundshëm i sistemeve të dyshimta të faturave, për të manipulimin e informacionit dhe përfitimin nga ky proces.
  • Vështirësitë e qytetarëve që mund të kenë për të kuptuar procedurat dhe për të përdorur sistemet elektronike për dorëzimin e faturave.
  1. Afati i Zbatimit
    📊 Vlerësimi: (4.0/5)
🔹 Fazat e zbatimit të premtimit:
Faza
Periudha
Veprimet kryesore
Faza 1
2025 – 2026
Krijimi i platformës online dhe zhvillimi i sistemeve të mbikëqyrjes.
Faza 2
2027 – 2028
Implementimi i plotë i procesit të rimbursimit dhe verifikimit të faturave.
Faza 3
2029 – 2030
Rishikimi dhe përmirësimi i sistemit dhe rritja e pjesëmarrjes së qytetarëve.
🔹 Sfida kryesore:
  • Sigurimi që qytetarët të jenë të mbështetur dhe të informuar siç duhet për të ndjekur procesin dhe të jenë të gatshëm për të përdorur sistemet elektronike.
  • Menaxhimi i mundësive për manipulim të faturave dhe keqpërdorimin e sistemit të rimbursimit.
📌 Vlerësimi Final – Indeksi i Fizibilitetit: 4.2/5
Kategori
Vlerësim
Simboli
Qartësia e Premtimit
4.7
Situata Aktuale
4.0
⚠️
Masat për Zbatimin
4.3
Kostoja dhe Financimi
4.1
⚠️
Ndikimi Ekonomiko-Social
4.4
Afati i Zbatimit
4.0
⚠️
Premtimi për rimbursimin e 10% të vlerës së faturave të blerjes mund të përmirësojë ndërgjegjësimin për tatimet dhe të rrisë transparencën, duke kontribuar në luftën kundër evazionit fiskal. Kjo mund të ketë ndikim pozitiv në mbledhjen e të ardhurave tatimore dhe të rrisë besimin e qytetarëve në sistemin fiskal. Megjithatë, ky proces kërkon zhvillimin e sistemeve të besueshme dhe një mbikëqyrje të fortë për të parandaluar keqpërdorimet dhe manipulimet
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit për “Kontrolli dhe verifikimi për Biznesin e Vogël”
  1. Qartësia e Premtimit
    📊 Vlerësimi: (4.5/5)
Premtimi është i qartë dhe i matshëm:
  • Punonjësit e tatimeve do të ndalohen me ligj të shkojnë për verifikim pranë biznesit të vogël, përveç rasteve të specifikuara mbi bazën e një probabiliteti të vlerësimit të riskut.
  • Verifikimet mund të bëhen jo më shumë se një herë në dy vite.
🔹 Dobësi: Aspektet e riskut dhe kriteret për vlerësimin e tij nuk janë plotësisht të specifikuara. Po ashtu, mund të ketë paqartësi në lidhje me mënyrën se si do të monitorohet dhe mbikëqyret ky proces.
  1. Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore
    📊 Vlerësimi: (4.0/5)
  • Aktualisht, bizneset e vogla shpesh janë subjekt i inspektimeve të shpeshta nga administratën tatimore, duke sjellë stres dhe ngarkesë për to, si dhe ndikim në operacionet e përditshme.
  • Kjo masë synon të lehtësojë bizneset e vogla nga presioni administrativ dhe të ofrojë më shumë siguri në menaxhimin e aktiviteteve të tyre.
  • Megjithatë, ka mundësi që ndalimi i verifikimeve mund të ndikojë negativisht në zbatimin e tatimeve dhe të rrisë mundësinë për shmangie tatimore nga disa biznese.
🔹 Probleme thelbësore:
  • Rreziku i shmangies tatimore dhe manipilimit të të dhënave nga bizneset e vogla për të shmangur kontrollet.
  • Paqartësia rreth mënyrës se si do të implementohet ndalimi i kontrollit dhe se si do të ndodhin kontrolloret vetëm në rastet e specifikuara.
  1. Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit
    📊 Vlerësimi: (4.3/5)
🔹 Për implementimin e ndalimit të kontrollit të shpeshtë:
  • Krijimi i një sistemi të bazuar në probabilitet për të vlerësuar riskun dhe për të vendosur se cilët biznese duhet të kontrollohen dhe kur.
  • Krijimi i një platforme për regjistrimin dhe menaxhimin e riskut të biznesit, për të siguruar se kontrolli bëhet vetëm për ato biznese që kanë faktorë të mundshëm rreziku të lartë (p.sh., mosdeklarimi i të ardhurave, përdorimi i praktikave tatimore të dyshimta).
  • Përcaktimi i kritereve të qarta për verifikimet dhe mbikëqyrja e zbatimit të këtij rregulli.
🔹 Përfshirja e sistemeve të kontrollit dhe transparencës:
  • Krijimi i një mekanizmi për ndjekjen e rasteve të shmangies tatimore, në mënyrë që të sigurohet që ky masë nuk mund të abuzohet nga bizneset e vogla për të shmangur detyrimet tatimore.
  • Edukimi dhe informimi i bizneseve për procedurat e reja dhe detyrimet e tyre tatimore, për të parandaluar keqkuptimet.
  1. Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit
    📊 Vlerësimi: (4.0/5)
🔹 Kosto totale e parashikuar:
Masa
Kosto vjetore (milionë euro)
Krijimi i sistemit të vlerësimit të riskut dhe menaxhimit të verifikimeve
8 – 10
Trajnimi i punonjësve të tatimeve dhe zbatimi i legjislacionit të ri
5 – 7
Mbikëqyrja dhe administrimi i sistemit të riskut
6 – 8
TOTAL (për 1 vit)
19 – 25
🔹 Burime të mundshme financimi:
  • Pjesë e buxhetit të shtetit, mundësisht duke përdorur burime të brendshme dhe duke menaxhuar shpenzimet administrativë.
  • Mundësia e rritjes së të ardhurave tatimore nga bizneset që janë të rrezikuara nga shmangia tatimore, duke zbatimin e monitorimit të përmirësuar.
⚠️ Rrezik: Ndërsa ndalimi i kontrollit mund të ulë shpenzimet administrative, mund të ketë ndikim në mbledhjen efektive të tatimeve dhe mund të rrisë shmangien tatimore.
  1. Ndikimi Ekonomik dhe Social
    📊 Vlerësimi: (4.2/5)
🔹 Ndikime pozitive:
  • Kjo masë mund të nxisë zhvillimin dhe rritjen e biznesit të vogël duke i ofruar mundësinë për të operuar në një mjedis më të lehtë dhe pa u shqetësuar për verifikime të shpeshta.
  • Do të ulë barrën administrative për bizneset e vogla, duke i lejuar ato të përqendrohen më shumë në rritjen e aktiviteteve të tyre.
  • Do të kontribuojë në ndihmën e ndërmarrjeve për të rritur konkurrencën dhe për t’u zgjeruar pa u penguar nga kontrollet e shpeshta.
🔹 Rreziqe të mundshme:
  • Mund të ndodhin përpjekje për të shmangur tatimet nga disa biznese të vogla që mund të jenë nën radarin e administratës tatimore.
  • Rreziku i abuzimit të sistemit të riskut dhe mungesa e një mbikëqyrjeje efikase që mund të çojë në humbje të të ardhurave për shtetin.
  1. Afati i Zbatimit
    📊 Vlerësimi: (4.1/5)
🔹 Fazat e zbatimit të premtimit:
Faza
Periudha
Veprimet kryesore
Faza 1
2025 – 2026
Hartimi dhe miratimi i legjislacionit për ndalimin e verifikimeve të shpeshta dhe krijimi i sistemit të riskut.
Faza 2
2027 – 2028
Zbatimi i masës së ndalimit të verifikimeve të shpeshta dhe monitorimi i efektivitetit të sistemit.
Faza 3
2029 – 2030
Rishikimi dhe përmirësimi i procedurave dhe kritereve për vlerësimin e riskut dhe verifikimet e mundshme.
🔹 Sfida kryesore:
  • Sigurimi që bizneset e vogla të përmbushin obligimet tatimore, ndërkohë që mbetet një kontroll efektiv për t’i mbajtur ato në linjë me ligjin.
  • Nevoja për mbështetje të mjaftueshme financiare dhe burime për trajnimin dhe mbikëqyrjen.
📌 Vlerësimi Final – Indeksi i Fizibilitetit: 4.1/5
Kategori
Vlerësim
Simboli
Qartësia e Premtimit
4.5
Situata Aktuale
4.0
⚠️
Masat për Zbatimin
4.3
Kostoja dhe Financimi
4.0
⚠️
Ndikimi Ekonomiko-Social
4.2
Afati i Zbatimit
4.1
⚠️
Premtimi për ndalimin e verifikimeve të shpeshta për bizneset e vogla synon të ofrojë lehtësira për këtë kategori biznesesh dhe të kontribuoni në zhvillimin e tyre pa ndërhyrje të shpeshta nga administrata tatimore. Kjo masë mund të ketë efekte pozitive, duke përmirësuar klimën e biznesit dhe ulur ngarkesat administrative. Megjithatë, është e rëndësishme të sigurohet një sistem efikas i vlerësimit të riskut dhe një mbikëqyrje e duhur për të parandaluar abuzimet.
Indeksi i Fizibilitetit të Premtimit për “TVSH dhe Rimbursimi”
  1. Qartësia e Premtimit
    📊 Vlerësimi: (4.6/5)
Premtimi është i qartë dhe i matshëm:
  • Të gjithë qytetarët do të paguajnë TVSH për të gjitha produktet.
  • Shteti do t’ua kthejë qytetarëve deri në 10% të TVSH-së në fund të vitit, si një formë rimbursimi.
🔹 Dobësi: Aspekti i procedurës dhe kushteve për marrjen e rimbursimit nuk është specifikuar plotësisht, si dhe mund të ketë vështirësi administrative në implementimin e kësaj praktike.
  1. Situata Aktuale dhe Problemet Kryesore
    📊 Vlerësimi: (3.9/5)
  • Aktualisht, TVSH aplikohet në shumicën e produkteve dhe shërbimeve, por nuk ka mekanizëm të drejtpërdrejtë për rimbursimin e saj për qytetarët.
  • Rimbursimi mund të jetë një stimulement i rëndësishëm për konsumatorët, veçanërisht në një kohë kur çmimet janë rritur për shkak të inflacionit.
  • Ka një ngarkesë administrative të konsiderueshme për mbledhjen dhe administrimin e të dhënave për rimbursimin e TVSH-së.
🔹 Probleme thelbësore:
  • Procesi i identifikimit dhe validimit të konsumatorëve që mund të përfitojnë nga rimbursimi.
  • Nevoja për një sistem të fortë dhe të thjeshtuar për aplikimin dhe ndarjen e rimbursimit të TVSH-së.
  • Mundësitë e abuzimeve dhe shmangieve, për shembull, duke manipuluar faturat për të përfituar më shumë nga rimbursimi.
  1. Masat e Nevojshme për Zbatimin e Premtimit
    📊 Vlerësimi: (4.2/5)
🔹 Për implementimin e TVSH-së dhe rimbursimit:
  • Krijimi i një regjistri të centralizuar të konsumatorëve dhe transaksioneve për të mundësuar rimbursimin e TVSH-së në fund të vitit.
  • Automatizimi i procesit të rimbursimit, duke përdorur teknologji të avancuara për të siguruar që të gjithë qytetarët të mund të aplikojnë dhe të përfitojnë.
  • Përcaktimi i kushteve për rimbursimin (p.sh., shuma minimale që një individ duhet të ketë shpenzuar gjatë vitit për të aplikuar për rimbursim).
🔹 Përfshirja e sistemeve të kontrollit dhe transparencës:
  • Mbikëqyrje e rreptë për të siguruar që procesi i rimbursimit të jetë i drejtë dhe të shmangë çdo formë abuzimi.
  • Edukimi dhe informimi i qytetarëve rreth procedurave për të aplikuar dhe për të përfituar nga ky rimbursim.
  1. Kostoja e Projektit dhe Burimet e Financimit
    📊 Vlerësimi: (4.0/5)
🔹 Kosto totale e parashikuar:
Masa
Kosto vjetore (milionë euro)
Krijimi i sistemit të regjistrimit dhe administratës tatimore
10 – 12
Implementimi i platformës për aplikimin dhe ndarjen e rimbursimit
8 – 10
Kosto për rimbursimin e TVSH-së për qytetarët (10% e totalit të TVSH-së të mbledhur)
50 – 53
TOTAL (për 1 vit)
68 – 75
🔹 Burime të mundshme financimi:
  • Pjesë e buxhetit të shtetit, mundësisht rritje e të ardhurave nga TVSH-ja për të mbuluar rimbursimin.
  • Mundësi për mbështetje të brendshme përmes financimeve të brendshme dhe menaxhimit të shpenzimeve shtetërore.
⚠️ Rrezik: Një nga rreziqet kryesore është që, nëse nuk sigurohet një menaxhim i përshtatshëm i fondeve për këtë rimbursim, mund të ketë vonesa në pagesa dhe vështirësi për realizimin e plotë të planit.
  1. Ndikimi Ekonomik dhe Social
    📊 Vlerësimi: (4.4/5)
🔹 Ndikime pozitive:
  • Rimbursimi i TVSH-së do të stimulojë konsumatorët dhe do të lehtësojë barrën e kostove për ata që paguajnë TVSH-në gjatë vitit.
  • Mundësia për të rritur fuqinë blerëse të qytetarëve dhe për të lehtësuar situatën ekonomike të familjeve, veçanërisht ato me të ardhura më të ulëta.
  • Do të ketë një ndikim pozitiv në rritjen e besimit të qytetarëve në administratën tatimore dhe shtetin.
🔹 Rreziqe të mundshme:
  • Vonesa në implementimin e rimbursimit mund të shkaktojë pakënaqësi të qytetarëve dhe rritje të skepticizmit.
  • Rreziku i abuzimeve dhe manipulimeve për të kërkuar më shumë se sa që u takon.
  1. Afati i Zbatimit
    📊 Vlerësimi: (3.8/5)
🔹 Fazat e zbatimit të premtimit:
Faza
Periudha
Veprimet kryesore
Faza 1
2025 – 2026
Krijimi i sistemit të regjistrit të konsumatorëve dhe platformës për aplikimin e rimbursimit.
Faza 2
2027 – 2028
Implementimi i rimbursimit të TVSH-së për qytetarët dhe mbikëqyrja e procesit.
Faza 3
2029 – 2030
Monitorimi i ndikimeve dhe rishikimi i procedurave për përmirësimin e zbatimit.
🔹 Sfida kryesore:
  • Nevoja për të siguruar që të gjithë qytetarët të jenë të informuar dhe të mund të përfitojnë nga rimbursimi.
  • Rritja e administratës dhe e kapaciteteve për menaxhimin e procesit të rimbursimit, duke shmangur vonesat dhe abuzimet.
📌 Vlerësimi Final – Indeksi i Fizibilitetit: 4.2/5
Kategori
Vlerësim
Simboli
Qartësia e Premtimit
4.6
Situata Aktuale
3.9
⚠️
Masat për Zbatimin
4.2
Kostoja dhe Financimi
4.0
⚠️
Ndikimi Ekonomiko-Social
4.4
Afati i Zbatimit
3.8
⚠️
Premtimi për rimbursimin e TVSH-së është një masë që mund të sjellë përfitime të konsiderueshme për qytetarët, duke rritur fuqinë blerëse dhe besimin në administratën tatimore. Implementimi i kësaj mase kërkon investime dhe organizim të mirë, me një sistem të fuqishëm për monitorimin e procedurave dhe shmangien e abuzimeve.Megjithatë, ka rreziqe të mundshme në lidhje me administratën e rimbursimit dhe mundësitë për vonesa, që mund të ndikojnë negativisht në mbështetjen e qytetarëve
NULL