A mundet që tendenca autokratike të rritet pas vitit 2025 në rastin e presidencës Trump?
Në rast të një presidencë Trump pas vitit 2025 dhe rritjes së ndikimit të autokracive globale, si Rusia dhe Kina, tendencat autoritare në Ballkanin Perëndimor mund të përforcohen për disa arsye:
1. Dobësimi i presionit demokratik ndërkombëtar.
Nëse politika e jashtme e SHBA gjatë një presidencë Trump fokusohet më pak në promovimin e demokracisë dhe më shumë në interesat kombëtare, rajoni i Ballkanit mund të përballet me më pak presion për reforma demokratike.Nga ana tjetër, nëse BE dështon të përshpejtojë procesin e integrimit për vendet e Ballkanit, kjo mund të krijojë një vakuum që lehtëson rritjen e elementeve autoritare.
2. Rritja e ndikimit të autokracive globale
Rusia pritet që të ndikojë më fuqishëm në Ballkan përmes lidhjeve historike, fetare dhe politike, veçanërisht në Serbi dhe Malin e Zi, mund të rriten prirjet autoritare dhe kundërshtimi ndaj reformave perëndimore.Ndërkohë edhe Kina, me projektet e saj të mëdha të infrastrukturës dhe ndikimin ekonomik mund të promovojë një model zhvillimi që nuk kushtëzohet nga demokracia dhe llogaridhënia. Projekte si “NjëBrez, Një Rrugë”, nisma “16+1” janë përdorur për të rritur ndikimin kinez në rajon, duke anashkaluar shpesh standardet demokratike.
3. Reagimi i qeverive lokale
Në një mjedis global me më pak presion për demokratizim dhe më shumë ndikim nga autokracitë mund të shihet se:
– Serbia mund të forcojë lidhjet me Rusinë dhe Kinën, duke minuar më tej standardet demokratike.
– Shqipëria dhe Kosova, që mbeten të orientuara drejt Perëndimit, mund të përballen me më pak mbështetje për reformat demokratike nga BE dhe SHBA.
– Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi mund të mbeten në një zonë gri, duke balancuar mes presionit të Perëndimit dhe ofertave të fuqive autokratike.
4. Tendenca potenciale
Nëse këto dinamika ndërkombëtare realizohen, atëherë autoritarizmi mund të marrë përmasa më të mëdha, veçanërisht në vende si Serbia, ku ekzistojnë tashmë prirje të forta autoritare.Lufta për influencë gjeopolitike në rajon mund të polarizojë më tej vendet e Ballkanit, duke thelluar hendekun mes vendeve më demokratike dhe atyre më afër modelit autoritar.
Në një botë ku autokracitë globale rrisin ndikimin e tyre dhe SHBA përqendrohet në politikat e brendshme apo interesat kombëtare, tendencat autoritare në Ballkan mund të përforcohen. Për ta shmangur këtë, BE dhe aktorë të tjerë demokratikë duhet të ruajnë angazhimin aktiv në rajon.